در روزهایی که بازار ارزهای دیجیتال دوباره رنگِ قرمز به خود گرفته، اتریوم بار دیگر در مرکز توجه قرار دارد؛ اما نه از آن جنس خبرهای امیدوارکنندهای که سرمایهگذاران انتظارش را داشتند. سقوط قیمت ETH به زیر ۳۰۰۰ دلار نه تنها یک مرز روانی مهم را شکست، بلکه موجی از نگرانی را درباره کاهش سودآوری DATها و حتی پایداری اکوسیستم در بلندمدت ایجاد کرد. بسیاری میپرسند که آیا سقوط ETH یک اصلاح موقت است یا آغاز یک چرخه نزولی طولانیمدت؟ اینبار فشار تنها از سمت بازار نیست. مجموعهای از عوامل فنی، رفتاری و اقتصاد توکنی باعث شدهاند که دومین ارز بزرگ دنیا زیر بار سنگین عرضه، فشار فروش نهنگها، کاهش کارمزد شبکه و افت درآمد استیکینگ خم شود. در همین حال، پروژههای وابسته به Data Availability Tokens – که به اختصار DAT نامیده میشوند – در حال تجربه ضررهای سنگینی هستند؛ چرا که مدلهای درآمدی آنها به شکل مستقیم با فعالیت شبکه اتریوم گره خورده است.
در چنین شرایطی، تحلیلگران به دو دسته تقسیم شدهاند: گروهی که این سقوط را فرصتی طلایی برای خرید و شروع یک رالی بزرگ در سال آینده میبینند، و گروهی که معتقدند ETH هنوز کفهای پایینتری را هدف دارد. اما واقعا آینده اتریوم چه خواهد شد؟ آیا اکوسیستم قادر است از این فشار شدید عبور کند، یا باید خود را برای تغییرات ساختاری و احتمالا روند طولانیِ بیاعتمادی آماده کنیم؟ در این مقاله با نگاهی عمیق، تازه و متفاوت، اتفاقات اخیر، دلایل پشت پرده سقوط ETH و چشمانداز آینده این شبکه را بررسی میکنیم؛ تا ضمن پیشبینی قیمت اتریوم، ببینیم آیا اتریوم میتواند دوباره تاج خود را در بازار پس بگیرد یا خیر.
DAT چیست؟
DATها یا Digital Asset Treasuries شرکتها و سازمانهایی هستند که بخش قابلتوجهی از داراییهای خود را به صورت رمزارز – به خصوص اتریوم – نگهداری میکنند. این ساختار شبیه خزانهداری سنتی شرکتهاست، فقط به جای پول نقد، اوراق یا طلا، دارایی اصلیشان ETH است. این شرکتها معمولا با سه هدف اصلی چنین حجمی از اتریوم را نگه میدارند: سرمایهگذاری بلندمدت روی آینده شبکه، استفاده عملی در فعالیتهای مرتبط با Web3 و بلاکچین، و افزایش اعتبار و جذابیت برای سرمایهگذاران.
تفاوت مهم آنها با یک سرمایهگذار عادی این است که معمولا میلیونها واحد ارز ETH در اختیار دارند، بنابراین هر حرکت مالیشان میتواند بازار را تکان دهد. مشکل زمانی آغاز میشود که قیمت اتریوم سقوط میکند؛ ارزش دارایی DATها بهسرعت کاهش یافته و ممکن است آنها را مجبور به فروش اجباری کند؛ فروشی که اگر اتفاق بیفتد، عرضه سنگین آنها میتواند به تنهایی قیمت را دوباره پایینتر ببرد و یک چرخه نزولی جدید را ایجاد کند.
پیشنهاد مطالعه:
تحلیل قیمت ارز اتریوم (ETH)؛ قلب تپنده قراردادهای هوشمند
افت سنگین اتریوم: چه اتفاقی در بازار رخ داده است؟
در هفتههای اخیر، قیمت اتریوم با شتابی نسبتا ناگهانی کاهش یافته و از مرز ۳۰۰۰ دلار نیز پایینتر رفته است؛ رخدادی که اگر با دقت نگاه کنیم، میتوان افت قیمت اتریوم را ترکیبی از چند عامل تلاقی یافته دانست. به زبان ساده عرضه زیاد، تقاضای کم، فشار فروش نهادی و نشانههای فنی منفی، همه با هم دست به دست دادند تا وضعیت ارز ETH به نقطهای بغرنج برسد. در ادامه، مهمترین دلایل این افت را بررسی خواهیم کرد:
شکستن مرز روانی ۳۰۰۰ دلار
قیمت اتریوم پس از مدتها تلاش، نتوانست سطح ۳۰۰۰ دلار را حفظ کند و با افت به حدود ۲۷۰۰ دلار، کمترین سطح چند ماهه را ثبت کرد. این اتفاق به نوعی هشدار برای بازار تلقی میشود؛ چرا که وقتی سطحی که قبلا نشانه ثبات بوده، از بین میرود، بسیاری از معاملهگران به خروج سریعتر روی میآورند.
فشار فروش نهادی و خروج سرمایه
یکی از عوامل کلیدی این افت، «جریانهای خروجی» (outflows) از داراییها و پایین آمدن تمایل سرمایهگذاران بزرگ به نگهداری ارز ETH است. دادهها نشان میدهند در بازههای زمانی مختلف، اتریوم شاهد مقادیر قابلتوجهی خروج سرمایه بوده است؛ به عنوان مثال، حجم «Open Interest» یا علاقه بازار به معاملات مشتقه ارز ETH از حدود ۴۵ میلیارد دلار به حدود ۳۵.۵ میلیارد دلار کاهش یافته است. همچنین، خروجی خالص ۴۱۵ میلیون دلار طی ۲۴ ساعت ثبت شده که نشانهای قوی از کاهش تقاضای ناگهانی است.
نشانههای تکنیکال منفی
الگوهای تکراری و روند نزولی بازارها گاهی «الگوهای تکراری» یا فراکتالهای تکنیکال را تجربه میکنند؛ یعنی روندی که قبلا رخ داده و اکنون دوباره در حال شکلگیری است. برای اتریوم، تحلیلگران مشاهده کردهاند که الگوی نزولیای که در سال ۲۰۲۲ دیده شد، حالا ممکن است دوباره ظاهر شود و به سقوط بیشتر قیمت اشاره دارد. اگر این روند ادامه پیدا کند، هدف بعدی برای قیمت ETH حدود ۲۴۵۰ دلار میتواند باشد.
کاهش درآمد شبکه: افت کارمزدها و فشار بر استیکرها
یکی از پیامدهای مهم سقوط اخیر اتریوم، کاهش فعالیت شبکه و افت درآمد حاصل از کارمزدها تلقی میشود که کمتر کسی به این موضوع دقت دارد. وقتی قیمت ETH پایین میآید، معمولا بخشی از کاربران و پروژهها فعالیت خود را کم میکنند، معاملات کاهش مییابد و در نتیجه کارمزدهای شبکه (Gas Fees) افت میکند. این کاهش کارمزد به صورت مستقیم روی درآمد استیکرها تاثیر میگذارد؛ چرا که پس از مهاجرت اتریوم به اثبات سهام، بخش قابلتوجهی از پاداشها دیگر از طریق صدور توکن جدید نیست، بلکه از کارمزد تراکنشها و هزینههای اولویتدهی تامین میشود.
در روزهای اخیر با کم شدن ترافیک شبکه، نه تنها درآمد استیکرها کمتر شده، بلکه نرخ سوزاندن ETH نیز پایین آمده است. در دورههای شلوغ شبکه، مکانیسم توکنسوزی EIP-1559 بخشی از کارمزدها را میسوزاند و همین موضوع عرضه اتریوم را کم کرده و به قیمت کمک میکند. اما اکنون با کاهش کارمزدها، حجم توکنسوزی کاهش یافته و اثر حمایتی آن تقریبا از بین رفته است؛ یعنی هم درآمد کمتر شده، هم فشار فروش از سمت استیکرها بیشتر محتمل است، چون برخی از آنها در این شرایط ممکن است برای حفظ سود یا تامین نقدینگی، بخشی از ETH قفلشده یا پاداشهای خود را نقد کنند.
تاثیر بر شرکتها و صندوقهای بزرگی که اتریوم در دارایی خود دارند (DATها)
شرکتهایی که به «خزانهداری دارایی دیجیتال» یا Digital Asset Treasuries (DATs) معروفند، بخش بزرگی از ETH خود را دارند و حالا با زیان زیادی روبرو هستند. برای مثال، BitMine Immersion Technologies تنها دارنده حدود ۳.۵۶ میلیون ETH است (حدود ۲.۹۴ درصد از کل در گردش) و گزارشها حاکی از زیانهای ۲۵ درصد تا ۴۸ درصد هستند.
این موضوع دو پیامد دارد:
- اول این که ترس از فروش عمده توسط این شرکتها افزایش پیدا میکند؛ چرا که، ممکن است برای تامین نقدینگی مجبور شوند ETH بفروشند.
- دوم اینکه روان بازار به شدت تحت تاثیر قرار میگیرد؛ چرا که این شرکتها اغلب نقش «چراغ راهنما» برای سرمایهگذاران دیگر دارند.
پیشنهاد مطالعه:
اتریوم به عنوان چاه نفت؛ ETH منبع اصلی انرژی مالی دنیای کریپتو!
ترکیب چند عامل: چرا شرایط فعلی سریعتر وخیم شد؟
اگر بخواهیم همه عوامل را کنار هم بگذاریم، میبینیم که:
- قیمت در یک سطح حمایت مهم قرار داشت، اما آن را از دست داد → باعث افزایش فشار فروش شد.
- جریان خروجی از داراییها افزایش پیدا کرد و علاقه به خرید کاهش یافت.
- شرکتها و صندوقهایی که اتریوم دارند حالا در زیان هستند → احتمال فروش بیشتر توسط آنها بالا رفته است.
- نشانههای تکنیکال نیز به سمت نزول بیشتر اشاره میکنند.
بنابراین، افت اخیر اتریوم تنها یک روند ساده کاهش قیمت نیست، بلکه ترکیبی از عوامل بنیادی، روانی و تکنیکال است که در هم آمیختهاند و به سرعت فضا را به سمت منفی کشاندهاند.
فراکتال نزولی ۲۰۲۲ دوباره تکرار شد؟
یکی از مهمترین نکاتی که تحلیلگران در اتفاقات اخیر اتریوم به آن اشاره میکنند، تکرار یک الگوی تکنیکال قدیمی به شمار میرود؛ الگویی که آخرین مرتبه در سال ۲۰۲۲ دیده شد و آن زمان شروعکننده سقوط عمیق ارز ETH بود. در این الگو، رفتار قیمت اتریوم مجموعهای از حرکات مشابه را ایجاد میکند: کاهش مداوم حجم معاملات، از دسترفتن سطوح حمایت مهم و شکلگیری کندلهایی که نشاندهنده ضعف شدید خریداران هستند.

بر اساس دادههای ارائه شده، تحلیلگران معتقدند الگوی فعلی شباهت زیادی به همان فراکتال ۲۰۲۲ دارد؛ این مسئله یعنی بازار در حال تجربه همان روندی است که قبلا منجر به ریزش سنگین شد. در آن دوره هم اتریوم ابتدا یک سطح مهم حمایتی را از دست داد، مدتی در یک محدوده فشرده نوسان کرد و سپس با یک حرکت تند نزولی به سمت کفهای جدید رفت.
در تحلیل منتشرشده، گفته شده که اگر این فراکتال دقیقا همان مسیر را دنبال کند، امکان افت قیمت تا محدوده ۲۴۵۰ دلار کاملا محتمل است. این سطح نه تنها بر اساس آن الگو، بلکه بر اساس معیارهای فنی دیگر مانند میانگینهای متحرک و نرخ کاهش «Open Interest» نیز قابلتوجه است.
فشار فروش بیوقفه: خروج میلیاردها دلار از بازار
یکی از مهمترین محرکهای سقوط اخیر اتریوم، فشار فروش بسیار شدید بوده که توسط جریان خروج سرمایهگذار بزرگ، هم در بازار نقدی (spot) و هم در بازار مشتقه (derivatives) ایجاد شده است. طبق گزارشها، این روند خروج سرمایه. طی ۲۴ ساعت اخیر حدود ۴۱۵ میلیون دلار خروج خالص ثبت کرده است.
در بازار مشتقات نیز شاهد افت «Open Interest» هستیم: از حدود ۴۵ میلیارد دلار به حدود ۳۵.۵ میلیارد دلار کاهش یافته، که نشاندهنده کاهش فعالیت سفتهبازی و نقدشدن معاملات بزرگ است.
این وضعیت یعنی که سرمایهگذاران بزرگ، دیگر تمایل ندارند در قیمتهای فعلی سرمایهگذاری خود را حفظ کنند؛ یا میفروشند، یا موقعیتهای خود را نقد میکنند. به زبان سادهتر، این موضوع یک سیگنال قوی از بیاعتمادی بازار محسوب میشود.
از نگاه اکثر تحلیلگران، این فشار فروش «بیوقفه» نه تنها ضعف تقاضا را نشان میدهد، بلکه ریسک بیشتری برای ادامهدار شدن روند نزولی را ایجاد میکند. وقتی سرمایهگذاران بزرگ شروع به خروج کنند، احتمال تداوم ریزش افزایش پیدا میکند، چون نقدینگی بازار کاهش یافته و فضا برای فروش بیشتر بازتر میشود.
پیشنهاد مطالعه:
رالی اتریوم به سوی ۱۰ هزار دلار: سرمایهگذاران پشت این موج!
فروش اجباری DATها میتواند بازار را تکان دهد
همانطور که پیشتر گفته شد، یکی از مهمترین پیامدهای سقوط اخیر اتریوم، افزایش احتمال فروش اجباری توسط شرکتهایی است که بخش مهمی از داراییهای خود را به صورت ارز ETH نگه میدارند؛ این شرکتها که به اختصار به DAT معروف هستند، معمولا ارز اتریوم را در خزانه خود ذخیره میکنند تا هم ارزش داراییهایشان حفظ شود و هم در بلندمدت از رشد بازار سود ببرند.
وقتی قیمت اتریوم به شدت سقوط میکند، DATها با یک مشکل بزرگ روبهرو میشوند: اگر ارزش داراییشان بیش از حد کاهش پیدا کند، ممکن است مجبور شوند برای تامین نقدینگی، مدیریت بدهیها یا پوشش هزینههای عملیاتی، بخشی از داراییهای خود را بفروشند.
طبق دادههای گزارش، برخی از این DATها وارد محدوده ضرر قابلتوجه شدهاند. در چند بخش قبلی اشاره شده که برای مثال، شرکت BitMine که تقریبا ۳ درصد از کل اتریوم در گردش را در اختیار دارد، حالا با ضرری نزدیک به ۵۰ درصد مواجه شده است. این حجم دارایی، اگر حتی بخش کوچکی از آن وارد بازار فروش شود، میتواند فشار فروش را چند برابر کند، نقدینگی بازار را به هم بزند و در نهایت موجب سقوط بیشتر قیمت شود.
سرمایهگذاران چه کاری باید انجام دهند؟
سقوط اخیر اتریوم و فشارهای مرتبط با DATها نشان میدهد که بازار کریپتو همچنان پرنوسان و غیرقابل پیشبینی است. برای سرمایهگذاران، مهم است که قبل از هر تصمیم عجولانه، وضعیت خود و ریسکها را بررسی کنند. اگر چه تحلیلهای تکنیکال و دادههای بازار میتوانند نشانههایی از روندهای کوتاهمدت ارائه دهند، هیچ تضمینی برای پیشبینی دقیق آینده ETH وجود ندارد.
به صورت کلی، سرمایهگذاران میتوانند چند رویکرد منطقی داشته باشند: اول، احتیاط و نظارت نزدیک بر تحرکات بازار، مخصوصا فشار فروش DATها و حجم معاملات. دوم، مدیریت ریسک با تعیین حد ضرر و حجم سرمایهگذاری مناسب که در صورت افت بیشتر، فشار کمتری وارد شود. سوم، تنوعبخشی به پرتفوی؛ یعنی نه فقط روی ارز ETH بلکه روی دیگر داراییها یا سرمایهگذاریهای کمریسکتر هم تمرکز کنند. چهارم، اطلاعات صحیح و بهروز را دنبال کنند تا بر اساس دادههای واقعی و تحلیلهای معتبر تصمیم بگیرند و از شایعات یا هیجانات کوتاهمدت اجتناب کنند.
در نهایت، برای کسانی که به دنبال خرید فرصتهای احتمالی هستند، بررسی محدودههای حمایتی و سناریوهای پیشروی ETH میتواند کمککننده باشد، اما همیشه با رویکرد محافظهکارانه. به زبان ساده، در شرایط فعلی صبر، مدیریت ریسک و آگاهی از وضعیت بازار مهمترین ابزارهای سرمایهگذار هستند تا از زیانهای شدید جلوگیری کنند و در عین حال از فرصتهای احتمالی بهره ببرند.