بازار ارز و طلا در ایران همیشه تحت تاثیر شرایط سیاسی و اقتصادی قرار دارد اما در سال ۱۴۰۴ حساسیت این بازارها بیشتر از همیشه است. هر خبر سیاسی، هر تصمیم اقتصادی یا حتی تغییر در روابط بینالمللی میتواند قیمتها را در چند ساعت جابهجا کند. به همین دلیل پیشبینی دقیق دشوار است و آینده دلار و طلا در ایران بیشتر شبیه به یک میدان پر از سناریوهای مختلف است. در این مطلب تلاش میکنیم با در نظر گرفتن چند سناریوی محتمل، چشماندازی روشنتر از مسیر احتمالی قیمت دلار و طلا در سال ۱۴۰۴ ارائه کنیم.
نکات کلیدی
- بازار ارز و طلا در ایران به شدت تحت تاثیر اخبار سیاسی، تحریمها و روابط بینالمللی قرار دارد.
- تصمیمات اقتصادی دولت (مانند سیاستهای ارزی و بودجه) نقش مهمی در تغییرات قیمتها ایفا میکند.
- نوسانات جهانی دلار و قیمت جهانی طلا میتواند اثر مستقیم بر بازار داخلی بگذارد.
- آینده دلار و طلا در ایران به دلیل شرایط غیرقابلپیشبینی، بیشتر بر اساس سناریوهای احتمالی بررسی میشود.
- تقاضای داخلی برای حفظ ارزش داراییها (خرید دلار و طلا توسط مردم) عامل تشدید نوسانات است.
- هرگونه پیشبینی باید بهصورت دورهای بازنگری شود، زیرا شرایط لحظهای تغییر میکند.
- سرمایهگذاران باید به جای اتکا به یک پیشبینی قطعی، همواره چند سناریو را در نظر بگیرند.
عوامل موثر بر قیمت دلار
قیمت دلار در ایران همواره تحت تاثیر مجموعهای از عوامل داخلی و خارجی تغییر میکند. مهمترین این عوامل عبارتاند از:
- اخبار سیاسی و روابط خارجی
در شرایطی که خبرهای مثبت درباره توافق یا بهبود روابط منتشر میشود، قیمت دلار تمایل به کاهش پیدا میکند. در مقابل، تشدید تنشها یا اعمال تحریمهای جدید معمولاً باعث افزایش قیمت دلار میشود. - تصمیمات دولت و بانک مرکزی
هر زمان که دولت ارز به بازار تزریق میکند یا سیاستهای کنترلی بهکار میگیرد، نرخ دلار ممکن است برای مدتی کاهش یابد. اما در صورت کسری بودجه یا کمبود منابع ارزی، فشار بر بازار افزایش مییابد و قیمت رشد میکند. - قیمت جهانی نفت و درآمد ارزی کشور
بخش عمدهای از درآمد ارزی ایران از فروش نفت تامین میشود. زمانی که قیمت جهانی نفت بالا میرود، عرضه ارز افزایش مییابد و کنترل نرخ دلار آسانتر میشود. برعکس، کاهش قیمت یا محدود شدن صادرات نفت موجب کمبود ارز و افزایش نرخ دلار خواهد شد. - تورم داخلی
افزایش سطح عمومی قیمتها و کاهش قدرت خرید ریال موجب میشود مردم برای حفظ ارزش داراییهای خود به سمت خرید دلار حرکت کنند. افزایش تقاضا در این شرایط، به رشد قیمت دلار منجر میشود. - انتظارات و جو روانی بازار
بسیاری از اوقات حتی پیش از وقوع یک رویداد واقعی، انتشار شایعه یا خبری خاص باعث تغییر رفتار بازار میشود. هنگامی که افراد برای خرید ارز هجوم میآورند، همین رفتار جمعی میتواند بهسرعت موجب افزایش قیمت دلار شود.
عوامل موثر بر قیمت طلا
قیمت طلا در ایران تحت تاثیر دو عامل اصلی تغییر میکند: تغییر قیمت جهانی طلا و تغییر نرخ دلار در داخل کشور.
- تغییر قیمت جهانی طلا
هر زمان اقتصاد جهانی با بحران، جنگ یا تورم بالا روبهرو میشود، سرمایهگذاران برای حفظ ارزش داراییهای خود به طلا پناه میبرند. نمونه روشن آن در دو سال اخیر است؛ با افزایش درگیریها میان اسرائیل و حماس، ادامه جنگ روسیه و اوکراین و رشد تورم جهانی، قیمت جهانی طلا از حدود ۱۸۰۰ دلار به بیش از ۳۷۰۰ دلار در هر اونس رسید. این جهش نشان میدهد که طلا همچنان «پناهگاه امن» سرمایهگذاران در شرایط بیثباتی است و تغییرات آن میتواند بهسرعت بر بازار ایران نیز اثر بگذارد. - تغییر نرخ دلار در داخل کشور
حتی اگر قیمت جهانی طلا ثابت بماند، نوسان نرخ دلار در ایران بهطور مستقیم بر قیمت طلا اثر میگذارد. بهعنوان مثال، افزایش نرخ دلار داخلی باعث میشود طلای ۱۸ عیار یا سکه بهطور محسوسی گرانتر شود، حتی اگر قیمت جهانی تغییر چندانی نداشته باشد. همانطور که در بخش عوامل موثر بر دلار توضیح داده شد، این نوسان میتواند ناشی از تحریمها، اخبار سیاسی، یا سیاستهای دولت باشد. بنابراین، برای تحلیل دقیقتر بازار طلا در ایران باید هم قیمت جهانی و هم نرخ دلار داخلی را همزمان در نظر گرفت.
پیشنهاد مطالعه:
چطور با طلای دیجیتال سرمایهگذاری کنیم؟
پیشبینی قیمت دلار در نیمه دوم سال 1404 در سناریوهای مختلف
با توجه به فعال شدن مکانیسم ماشه در روزهای ابتدایی مهرماه، بیشتر افراد آینده روشنی برای قیمت دلار و طلا متصور نیستند. اما همین آینده مبهم هم میتواند در قالب چند سناریو مختلف بررسی شود:
سناریو خوشبینانه
اگر تحریمها اثر جدی بر فروش نفت و درآمد ارزی ایران نداشته باشند، جریان ورود ارز به کشور ادامه پیدا میکند. در این حالت بانک مرکزی توانایی بیشتری برای کنترل بازار خواهد داشت و انتظارات تورمی نیز کمتر تحریک میشود. در چنین شرایطی رشد قیمت دلار میتواند مشابه سالهای گذشته باشد و بین ۲۰ تا ۴۰ درصد متغیر باشد. میزان دقیق این رشد به عواملی مثل کسری بودجه دولت، سیاستهای مالی و وضعیت تورم داخلی بستگی دارد.
سناریو متوسط
در شرایطی که تحریمها بهطور مستقیم فروش نفت و دسترسی به ارزهای حاصل از صادرات را کاهش دهند، بازار ارز با کمبود منابع مواجه میشود. در این وضعیت، فشار تقاضا برای حفظ ارزش داراییها بالا میرود و بانک مرکزی قدرت کمتری برای عرضه ارز خواهد داشت. در نتیجه نرخ دلار میتواند بین ۴۰ تا ۶۰ درصد رشد کند. این سناریو بیش از همه تحت تأثیر سیاستهای جبرانی دولت، مانند کنترل واردات یا افزایش نرخ بهره بانکی، قرار خواهد گرفت.
سناریو بدبینانه
اگر اوضاع از حالت اقتصادی فراتر رود و کشور به سمت درگیری نظامی حرکت کند، وضعیت کاملاً متفاوت خواهد شد. در چنین شرایطی انتظارات تورمی به شدت بالا میرود، سرمایهگذاران به سرعت به سمت بازارهای امن مثل دلار و طلا حرکت میکنند و شوک روانی بزرگی به بازار وارد میشود. بسته به شدت و گستردگی درگیری، احتمال رشد بیش از ۶۰ درصد برای قیمت دلار وجود دارد و حتی میتواند جهشهای چند مرحلهای را رقم بزند.
| سناریو | شرایط اصلی | میزان رشد احتمالی دلار | |
| خوشبینانه | تحریمها اثر کمی بر درآمد ارزی داشته باشند | ۲۰ تا ۴۰ درصد | |
| متوسط | کاهش جدی درآمد ارزی کشور | ۴۰ تا ۶۰ درصد | |
| بدبینانه | وقوع درگیری نظامی و آثار اقتصادی آن | بالای ۶۰ درصد |
پیشنهاد مطالعه:
درباره رابطه طلا و بیت کوین اینجا بخوانید!
پیشبینی قیمت طلا در نیمه دوم سال 1404 در سناریوهای مختلف
همانطور که گفتیم بازار طلا در ایران تحت تاثیر دو عامل اصلی تعیین میشود: قیمت جهانی طلا و نرخ دلار داخلی. تغییر هر کدام از این دو عامل میتواند جهت حرکت بازار را تغییر دهد. به همین دلیل پیشبینی قیمت طلا در سال ۱۴۰۴ را باید در قالب سناریوهای مختلف بررسی کرد.
اگر نرخ دلار در محدوده پایینتری تثبیت شود و همزمان اونس جهانی کاهش پیدا کند، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار در بازار داخل میتواند به سطح حدود ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برسد. در مقابل، اگر نرخ دلار افزایش یابد و همزمان طلای جهانی در سطوح بالاتری معامله شود، امکان دارد قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار به حدود ۱۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان هم برسد.
بنابراین بسته به ترکیب شرایط سیاسی، اقتصادی و نوسانات جهانی، بازه حرکت طلا در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ بسیار گسترده خواهد بود و سرمایهگذاران باید این عدم قطعیت را در تصمیمهای خود لحاظ کنند.
در جدول زیر قیمت طلای 18 عیار را در حالتها مختلف مشاهده میکنید.
| انس جهانی طلا (به دلار) | |||||
| قیمت دلار (به هزار تومان) | 3600 | 3650 | 3700 | 3750 | 3800 |
| 110 | 9/548 | 9/680 | 9/810 | 9/940 | 10/098 |
| 120 | 10/415 | 10/560 | 10/700 | 10/850 | 10/990 |
| 130 | 11/285 | 11/440 | 11/598 | 11/755 | 11/920 |
| 140 | 12/150 | 12/320 | 12/490 | 12/650 | 12/820 |
| 150 | 13/020 | 13/200 | 13/380 | 13/560 | 13/740 |
| 160 | 13/880 | 14/080 | 14/270 | 14/460 | 14/660 |
بهترین روش برای سرمایهگذاری در دلار و طلا
وقتی صحبت از سرمایهگذاری در بازار ارز و طلا میشود، خیلیها هنوز به روش سنتی یعنی خرید اسکناس دلار یا طلای فیزیکی فکر میکنند. اما این روشها هم ریسک نگهداری بالایی دارند و هم هزینههای جانبی مثل اجرت و مالیات. یکی از گزینههای مدرنتر، استفاده از تتر (USDT) است؛ یک استیبلکوین که ارزش آن معادل دلار آمریکا است و امکان خرید و فروش سریع و آنلاین دارد. به این ترتیب، سرمایهگذار میتواند بدون درگیری با مشکلات فیزیکی نگهداری اسکناس، بهطور مستقیم روی دلار سرمایهگذاری کند.
در کنار آن، ابزاری مثل تترگلد (XAUT) معرفی شده که پشتوانهاش طلاست. خرید تترگلد به معنای مالکیت دیجیتالی روی مقدار مشخصی طلاست و سرمایهگذار میتواند از نوسانات بازار جهانی طلا سود بگیرد. این ابزارها در سالهای اخیر با توجه به ابهاماتی که درباره آینده دلار و طلا در ایران وجود دارد، بهعنوان روشهای جذاب و کمهزینهتر برای سرمایهگذاری مطرح شدهاند. استفاده از آنها علاوه بر امنیت و نقدشوندگی بالا، شفافیت بیشتری هم در مدیریت دارایی ایجاد میکند.
پیشنهاد مطالعه:
طلا یا ارز دیجیتال؟ کدام برای سرمایهگذاری مناسبترند؟
جمعبندی
با توجه به شرایط مبهم اقتصادی و سیاسی، آینده دلار و طلا در ایران میتواند سناریوهای متفاوتی داشته باشد و همین موضوع باعث شده طلا همچنان یکی از محبوبترین گزینههای سرمایهگذاری باشد. نکتهای که کمتر به آن توجه میشود این است که در سرمایهگذاری روی طلا نباید صرفا به خرید فیزیکی محدود شد. ابزارهایی مثل تتر و تتر گلد، علاوه بر پوشش ریسک نگهداری، امکان خرید و فروش سریعتر و شفافتر را فراهم میکنند. به این ترتیب، سرمایهگذار میتواند هم از نوسانات مثبت بازار طلا سود بگیرد و هم نقدشوندگی بالاتری نسبت به طلای فیزیکی داشته باشد.