بازار رمز ارزها فقط به نمودار قیمت و تحلیل تکنیکال محدود نمی‌شود. پشت هر تراکنش و هر حرکت در بازار، داده‌هایی روی بلاکچین ذخیره می‌شود که میتواند سرنخ‌های مهمی از رفتار سرمایهگذاران و آینده بازار بدهد. این دادهها همان چیزی است که به آن شاخصهای آنچین گفته می‌شود. بررسی این شاخص‌ها نشان میدهد سرمایهگذاران بزرگ در حال خرید هستند یا فروش، کوین‌ها بیشتر در کیف‌پول‌ها نگهداری می‌شوند یا وارد صرافی‌ها می‌شوند و حتی آیا بازار در شرایط ترس یا طمع قرار دارد.
در این مطلب می‌خواهیم ببینیم این دادههای زنجیره‌ای چگونه می‌توانند تصمیمات سرمایهگذاری شما را تغییر دهند و کمک کنند تصویر دقیق‌تری از بازار کریپتو داشته باشید.
نکات کلیدی
- شاخصهای آنچین داده‌هایی هستند که مستقیم از بلاکچین استخراج می‌شوند.
- این شاخص‌ها رفتار سرمایهگذاران (خرید، فروش یا نگهداری) را نشان می‌دهند.
- بررسی ورود و خروج کوین به صرافی‌ها میتواند سرنخ‌هایی از فشار خرید یا فروش بدهد.
- فعالیت نهنگ‌ها در بلاکچین از طریق این شاخص‌ها قابل ردیابی است.
- تحلیل آنچین مکمل تحلیل تکنیکال و فاندامنتال است.
- دادههای آنچین شفاف و قابل‌بررسی توسط همه هستند، چون روی بلاکچین ثبت می‌شوند.
- سرمایه‌گذارانی که به شاخصهای آنچین توجه می‌کنند، معمولا دید عمیق‌تری نسبت به وضعیت بازار دارند.
شاخصهای آنچین چیست و چرا اهمیت دارد؟
شاخصهای آنچین در واقع همان داده‌هایی هستند که مستقیم از بلاکچین به دست می‌آیند. هر تراکنشی که انجام می‌شود، هر کوینی که جابه‌جا می‌شود و حتی مدت‌زمانی که یک دارایی در کیف‌پول‌ها باقی می‌ماند، همه روی بلاکچین ثبت می‌شود. این اطلاعات شفاف و عمومی هستند و هر کسی میتواند آن‌ها را بررسی کند.
اهمیت این شاخص‌ها در این است که تصویر واقعی‌تری از رفتار سرمایهگذاران به ما نشان می‌دهند. برای مثال، وقتی مقدار زیادی بیتکوین وارد صرافی‌ها می‌شود، می‌توان حدس زد برخی سرمایهگذاران آماده فروش هستند. برعکس، وقتی خروجی از صرافی‌ها زیاد می‌شود، یعنی افراد بیشتر قصد دارند دارایی‌های خود را نگه دارند. این دادهها کمک می‌کنند بفهمیم پشت پرده بازار چه می‌گذرد.
به زبان ساده، شاخصهای آنچین مکمل تحلیل تکنیکال و اخبار هستند. اگر کسی فقط به نمودار قیمت نگاه کند، بخش بزرگی از داستان را از دست میدهد. اما با استفاده از دادههای آنچین می‌توان رفتار نهنگ‌ها، میزان اعتماد یا نگرانی سرمایهگذاران و حتی نقاط احتمالی ورود و خروج از بازار را بهتر تشخیص داد.
پیشنهاد مطالعه:
نهنگ ارز دیجیتال چیست و چطور روی بازار تاثیر می‌گذارد؟
ابزارها و سایت‌های پرکاربرد برای بررسی دادههای آنچین
برای استفاده از شاخصهای آنچین لازم نیست خودتان دادههای خام بلاکچین را بررسی کنید. ابزارها و سایت‌های معتبری وجود دارند که این دادهها را جمع‌آوری و به‌صورت نمودار و گزارش آماده نمایش می‌دهند. برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
Glassnode
یکی از معروف‌ترین پلتفرم‌ها در زمینه تحلیل آنچین کریپتو است. در این سایت می‌توانید شاخص‌هایی مانند جریان ورودی و خروجی صرافی‌ها، MVRV و ذخایر ماینرها را به‌صورت نمودار ببینید.
CryptoQuant
این ابزار دادههای متنوعی از جمله تراکنش‌های نهنگ‌ها، جریان صرافی‌ها و وضعیت ماینرها را ارائه میدهد. داشبورد آن ساده‌تر از Glassnode است و برای سرمایهگذاران خرد هم کاربردی محسوب می‌شود.
Santiment
علاوه بر دادههای آنچین، شاخصهای مربوط به احساسات بازار (Sentiment) و فعالیت شبکه‌های اجتماعی را هم ارائه میدهد. ترکیب این دادهها میتواند تصویر کامل‌تری از بازار نشان دهد.
IntoTheBlock
این پلتفرم دادههای تحلیلی را به زبان ساده‌تری نمایش میدهد. برای مثال، بخش «In/Out of the Money» نشان میدهد چه درصدی از دارندگان در سود یا ضرر هستند.
این ابزارها کمک می‌کنند بدون نیاز به دانش فنی پیچیده، به دادههای آنچین دسترسی داشته باشید و تصمیم‌های سرمایهگذاری آگاهانه‌تری بگیرید.
نسبت NVT چیست؟ مقایسه ارزش شبکه با حجم تراکنش‌ها
نسبت NVT یکی از شاخصهای آنچین است که برای تحلیل وضعیت یک ارز دیجیتال استفاده می‌شود. این نسبت از تقسیم ارزش شبکه (Market Cap) بر حجم تراکنش‌های روزانه به دست می‌آید. به زبان ساده، NVT نشان میدهد ارزش کلی یک شبکه در مقایسه با میزان تراکنش‌هایی که در آن انجام می‌شود چقدر است.
اگر نسبت NVT خیلی بالا باشد، یعنی ارزش شبکه در برابر حجم تراکنش‌ها بزرگ است و میتواند نشانه‌ای از حباب یا ارزش‌گذاری بیش از حد باشد. برعکس، اگر این نسبت پایین باشد، یعنی حجم تراکنش‌ها در مقایسه با ارزش شبکه زیاد است و ممکن است نشان دهد ارز دیجیتال کمتر از حد واقعی ارزش‌گذاری شده است.
به طور خلاصه، NVT شبیه به نسبت قیمت به درآمد (P/E) در بازار سهام عمل میکند و به سرمایهگذاران کمک میکند بفهمند آیا یک ارز دیجیتال گران‌تر از حد معمول معامله می‌شود یا نه.
چگونه نسبت NVT را بررسی کنیم؟
برای بررسی نسبت NVT کافی است دو داده اصلی را در نظر بگیریم: ارزش بازار یا Market Cap و حجم تراکنش‌های روزانه شبکه. این اطلاعات را می‌توان از سایت‌هایی مثل CoinMarketCap، Glassnode یا CryptoQuant به دست آورد. با تقسیم ارزش بازار بر حجم تراکنش‌ها، عدد NVT به دست می‌آید. اگر این عدد بالا باشد، یعنی ارزش شبکه در مقایسه با تراکنش‌های واقعی زیاد است و میتواند نشانه حباب باشد. اگر عدد پایین باشد، نشان میدهد حجم تراکنش‌ها بالاست و ارز ممکن است کمتر از ارزش واقعی معامله شود.
برای مثال در وب‌سایت CoinMarketCap:
- وارد صفحه هر ارز (مثلا بیتکوین) شوید.
- بخش Market Cap در بالای صفحه قابل مشاهده است.
- برای پیدا کردن حجم تراکنش‌ها کافی است کمی پایین بروید؛ در بخش Volume 24h نمایش داده می‌شود.
- حالا کافی است Market Cap را بر Volume تقسیم کنید تا نسبت NVT به دست آید.
سرمایهگذاران بزرگ چه می‌کنند؟ بررسی توزیع کوین‌ها در بلاکچین
وقتی می‌خواهیم بفهمیم وضعیت یک ارز دیجیتال در چه مرحله‌ای است، بررسی این‌که کوین‌ها در دست چه کسانی قرار دارد بسیار مهم است. اگر بخش بزرگی از کوین‌ها در کیف‌پول تعداد کمی آدرس بزرگ جمع شده باشد، یعنی سرمایهگذاران عمده یا همان نهنگ‌ها کنترل زیادی روی بازار دارند و با یک خرید یا فروش می‌توانند قیمت را جابه‌جا کنند. برعکس، اگر کوین‌ها بین تعداد زیادی کاربر خرد پخش شده باشد، بازار متعادل‌تر است و ریسک کمتری برای نوسانات شدید دارد.
فرض کنید در شبکه بیتکوین دادهها نشان میدهد حدود ۱۰٪ از آدرس‌ها نزدیک به ۸۰٪ کل بیتکوین را در اختیار دارند. این یعنی اگر گروه کوچکی از این آدرس‌ها تصمیم به فروش بگیرند، فشار زیادی بر بازار ایجاد می‌شود. در مقابل، در پروژه‌ای مثل دوج‌کوین در دوره‌هایی دیده شده که توزیع کوین‌ها بین کیف‌پول‌های کوچکتر گسترده‌تر شده و همین موضوع به افزایش اعتماد سرمایهگذاران خرد کمک کرده است.
پیشنهاد مطالعه:
بلاکچین چیست؟راهنمای کامل مفاهیم، ساختار و کاربردها
جریان ورودی و خروجی صرافی‌ها نشانه چیست؟
یکی از مهم‌ترین چیزهایی که می‌توان از آنچین دیتا فهمید، میزان ورود و خروج کوین‌ها به صرافی‌هاست. وقتی تعداد زیادی ارز دیجیتال وارد صرافی‌ها می‌شود، معمولا نشانه این است که سرمایهگذاران قصد فروش دارند، چون برای فروش باید دارایی خود را از کیف‌پول شخصی به صرافی منتقل کنند. برعکس، وقتی خروجی از صرافی‌ها زیاد می‌شود، به این معناست که افراد دارایی خود را به کیف‌پول‌های شخصی منتقل می‌کنند و بیشتر تمایل به نگهداری دارند تا فروش.
برای مثال، در تحلیل آنچین اتریوم بارها دیده شده زمانی که مقدار زیادی ETH از صرافی‌ها خارج شده است، بازار در ادامه وارد روند صعودی شده، چون نشانه اعتماد و انباشت توسط سرمایهگذاران بوده است. در مقابل، افزایش شدید ورودی اتر به صرافی‌ها اغلب پیش از فشار فروش و اصلاح قیمت اتفاق افتاده است. بنابراین رصد کردن این جریان‌ها میتواند سرنخ مهمی برای تصمیم‌گیری در معاملات باشد.
شاخص MVRV چیست و چه نقشی در سنجش ارزش منصفانه دارایی‌ها دارد؟
شاخص MVRV یکی از ابزارهای مهم در تحلیل آنچین کریپتو است که به ما کمک میکند بفهمیم یک دارایی دیجیتال در حال حاضر گران معامله می‌شود یا ارزان. این شاخص از تقسیم ارزش بازار (Market Value) بر ارزش واقعی یا تحقق‌یافته (Realized Value) به دست می‌آید. به زبان ساده، MVRV نشان میدهد سرمایهگذاران به طور میانگین دارایی‌هایشان را با چه قیمتی خریده‌اند و قیمت فعلی چه نسبتی با آن دارد.
برای مثال، فرض کنید قیمت فعلی بیتکوین ۴۰ هزار دلار باشد و میانگین قیمتی که سرمایهگذاران در گذشته خریده‌اند ۲۰ هزار دلار باشد. در این حالت، شاخص MVRV عدد ۲ را نشان میدهد. این یعنی به طور میانگین سرمایهگذاران روی دارایی خود ۱۰۰٪ سود دارند و احتمال دارد بخشی از آن‌ها برای ذخیره سود اقدام به فروش کنند. برعکس، اگر این عدد نزدیک یا کمتر از ۱ شود، به معنای آن است که بسیاری از سرمایهگذاران در ضرر هستند و بازار در شرایط کم‌ریسک‌تری برای خرید قرار دارد.
دادههای مربوط به ماینرها و اثر آن بر بازار چه اهمیتی دارد؟
ماینرها علاوه بر تولید کوین‌های جدید، رفتار مالی قابل ردیابی در بلاکچین دارند و همین موضوع آن‌ها را به یکی از بخش‌های مهم در آنچین دیتا تبدیل میکند. زمانی که ذخایر ماینرها کم می‌شود و دارایی خود را به صرافی‌ها منتقل می‌کنند، معمولا به معنای افزایش فشار فروش است. همچنین وقتی کوین‌ها را در کیف‌پول‌های خود نگه می‌دارند، عرضه کوتاه‌مدت کاهش پیدا میکند و این میتواند سیگنال مثبتی برای بازار باشد.
برای بررسی این دادهها، می‌توان از ابزارهایی مانند Glassnode یا CryptoQuant استفاده کرد. این پلتفرم‌ها شاخص‌هایی مثل Miner Reserve (ذخایر ماینرها) و Miner Outflow (میزان خروجی دارایی ماینرها) را نمایش می‌دهند و از روی آن‌ها می‌توان فهمید ماینرها بیشتر در حال انباشت یا آماده فروش هستند.
پیشنهاد مطالعه:
مدت زمان استخراج بیتکوین با ماینر چه قدر است؟
چگونه از شاخصهای آنچین در سرمایهگذاری شخصی خود استفاده کنیم؟
دادههای آنچین به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که پشت‌صحنه بازار را ببینند؛ چیزی که صرفا از روی نمودار قیمت مشخص نیست. با بررسی شاخصهای آنچین بیتکوین می‌توان متوجه شد چه مقدار از کوین‌ها مدت طولانی بدون جابه‌جایی در کیف‌پول‌ها مانده‌اند. هرچه این عدد بالاتر باشد، یعنی سرمایهگذاران تمایل دارند دارایی خود را نگه دارند و به آینده بازار اعتماد دارند.
به‌عنوان مثال، در مقاطعی که درصد بالایی از بیت‌کوین‌ها بیش از یک سال جابه‌جا نشده‌اند، بازار بعد از مدتی روند صعودی گرفته است. این نشان میدهد وقتی سرمایهگذاران بلندمدت دست به فروش نمی‌زنند، عرضه کاهش پیدا میکند و فشار تقاضا میتواند قیمت را بالا ببرد. یک سرمایه‌گذار شخصی با رصد چنین شاخصی میتواند بهتر تصمیم بگیرد که در شرایط فعلی خرید یا نگهداری چه میزان ریسک دارد.
محدودیت‌ها و ریسک‌های تحلیل آنچین
هرچند شاخصهای آنچین ابزارهای مفیدی برای درک بهتر بازار هستند اما نباید تصور کرد که همیشه پیش‌بینی‌های دقیق و قطعی ارائه می‌دهند. در عمل، استفاده از تحلیل آنچین کریپتو با محدودیت‌ها و ریسک‌هایی همراه است که باید به آن‌ها توجه کرد.
- وابستگی به تفسیر دادهها
دادههای آنچین شفاف هستند اما تفسیر آن‌ها همیشه ساده نیست. دو تحلیلگر ممکن است از یک داده نتیجه‌های متفاوتی بگیرند. - اثرپذیری از شرایط بیرونی
شاخصهای آنچین بیشتر رفتار داخل شبکه را نشان می‌دهند اما نمی‌توانند تأثیر مستقیم اخبار سیاسی، تصمیمات دولت‌ها یا تغییرات اقتصاد جهانی را توضیح دهند. - تمرکز بر گذشته، نه آینده
بیشتر دادههای آنچین مربوط به تراکنش‌های گذشته است. بنابراین تنها بر اساس آن‌ها نمی‌توان آینده بازار را با قطعیت پیش‌بینی کرد. - ریسک دادههای ناقص یا محدود
بعضی شاخص‌ها فقط برای رمزارزهای بزرگ مثل بیتکوین و اتریوم دادههای کافی دارند. در پروژه‌های کوچکتر، دادهها ناقص است و نتیجه‌گیری ممکن است گمراه‌کننده باشد. - تغییر رفتار سرمایهگذاران
حتی اگر شاخص‌ها نشانه‌ای از انباشت یا فروش نشان دهند، رفتار ناگهانی نهنگ‌ها یا شوک‌های بیرونی میتواند همه پیش‌بینی‌ها را تغییر دهد.
جمع‌بندی
یکی از نکات کمتر گفته‌شده در استفاده از شاخصهای آنچین این است که نباید فقط به دادههای کوتاه‌مدت نگاه کرد. خیلی وقت‌ها نوسانات روزانه یا هفتگی می‌توانند تصویر گمراه‌کننده‌ای بدهند. اما وقتی شاخص‌ها را در بازه‌های بلندمدت بررسی کنید، روندهای پایدارتری مشخص می‌شوند. این موضوع به‌ویژه برای کسانی که به دنبال استراتژی سرمایهگذاری رمزارز بلندمدت هستند اهمیت دارد، چون باعث می‌شود تصمیم‌هایشان کمتر تحت‌تاثیر هیجانات لحظه‌ای بازار قرار بگیرد.
