اگر تا به حال قصد خرید تتر یا دلار در ایران را داشتهاید، حتماً با این سوال مواجه شدهاید: چرا قیمت تتر و دلار مقداری تفاوت دارد؟ تفاوت قیمت تتر (USDT) و دلار آمریکا یکی از مسائل پرچالش در بازار ارزهای دیجیتال است که بهدلایل مختلف اقتصادی و فنی بهوجود میآید. تتر بهعنوان یک استیبل کوین، معمولاً باید ارزش خود را به دلار آمریکا پیوند دهد، اما در عمل، عوامل متعددی موجب میشوند که قیمت آن با دلار تفاوت پیدا کند. در این مقاله، به بررسی علل مختلفی که باعث ایجاد این تفاوت قیمت میشوند خواهیم پرداخت.
آنچه قرار است بخوانید
تتر چیست و چه تفاوتی با دلار دارد؟
تتر (USDT) پرطرفدارترین استیبلکوین بازار ارزهای دیجیتال است که معاملهگران و سرمایهگذاران کریپتو سالهاست از آن برای خرید رمزارزها و مدیریت ریسک معاملات خود استفاده میکنند. «استیبل کوین» یک ارز دیجیتال است که قیمت آن به ارزش یک دارایی پایدار دیگر گره خورده و در نتیجه قیمت آن تقریباً ثابت است. قیمت تتر (USDT) نیز به قیمت دلار آمریکا (USD) پیوند خورده و بههمین دلیل نیز در برابر نوسانات شدید بازار ارز دیجیتال مقاوم است.
در ادامه به بررسی کلیدیترین تفاوتهای دلار و تتر میپردازیم:
ماهیت و پشتوانه
اولین تفاوت تتر و دلار، در نوع پشتوانهی آنهاست. دلار آمریکا (USD) یک ارز فیات است که توسط بانک مرکزی آمریکا صادر میشود، یعنی از نظر قانونی کاملاً معتبر و امن است. از سوی دیگر، تتر (USDT) پشتوانهاش به ذخایر شرکت تتر ((Tether Limited وابسته است؛ و همین موضوع نگرانیهایی را در خصوص شفافیت ذخایر پشتوانه آن ایجاد کرده است.
نظارتهای قانونی
دیگر تفاوت کلیدی دلار و تتر، در نحوه نظارت نهادهای قانونی آنها نهفته است. دلار آمریکا تحت نظارتهای شدید و قوانین سفت و سخت فعالیت میکند و از حمایت کامل دولتها برخوردار است. در مقابل، تتر بارها مورد بررسی و انتقاد نهادهای رگلاتوری قرار گرفته، چراکه شک و تردیدهایی در مورد صحت میزان ذخایر ادعایی آن وجود دارد.
کاربرد
دلار آمریکا بهعنوان یک واحد پول رسمی در معاملات جهانی استفاده میشود و در اقتصاد کشورهای مختلف به کار میرود. تتر بیشتر در بازار ارزهای دیجیتال برای کاهش ریسک نوسانات قیمت استفاده میشود و کاربران میتوانند از آن برای انتقال و ذخیره ارزش در بلاکچینها بهره ببرند.
مقایسه کاربردهای تتر ودلار | ||
دلار | تتر | کاربرد |
بله، اما نگهداری آن سختتر است | بله، با دسترسی آسانتر در کیفپول دیجیتال | حفظ ارزش سرمایه |
با محدودیت زیاد و نیاز به صرافی | امکانپذیر از طریق سایتها و درگاههای رمزارزی | خرید کالاهای خارجی |
سخت و با محدودیتهای بانکی | سادهتر از طریق صرافیهای دیجیتال | سرمایهگذاری در بازارهای بینالمللی |
نیازمند روشهای غیررسمی و با ریسک | امکانپذیر و سریع از طریق بلاکچین | انتقال پول به خارج از کشور |
زمانبرتر | سریعترو راحتتر از طریق صرافیهای آنلاین | دسترسی و خرید در ایران |
از طریق سیستم بانکی | شفاف در بلاکچین | قابلیت پیگیری تراکنش |
کم (در نگهداری فیزیکی) | بالا (در صرافیهای خارجی بدون احراز هویت) | ریسک بلوکه شدن |
تفاوت بازارهای معاملاتی تتر و دلار نقدی چیست؟
بازار معاملاتی دلار در جهان، یک بازار کاملاً رسمی و تحت نظارت نهادهای دولتی است. بانکهای مرکزی، دولتها و شرکتهای چندملیتی از دلار برای ذخیرهسازی پول، پرداختهای بینالمللی و تجارت استفاده میکنند. قیمت دلار در سطح جهانی از طریق سیستمهای بینبانکی، بازار فارکس و سیاستهای فدرال رزرو تعیین میشود. این بازار فقط در ساعات کاری بانکها و مراکز مالی فعال است و بهشدت تحت قوانین و مقررات بینالمللی قرار دارد.
در مقابل، بازار تتر (USDT) یک بازار غیرمتمرکز آنلاین است که بر بستر بلاکچین فعالیت میکند. بزرگترین بازار تتر در صرافیهای مطرحی چون بایننس، کوین بیس، کوکوین و غیره شکل گرفته و همیشه بهصورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته فعال است.
دلایل تفاوت قیمت تتر و دلار در بازارهای جهانی
در پاسخ به سوال بالا، اولین نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که تتر بهصورت واقعی معادل یک دلار آمریکا نیست؛ اگرچه بخش بزرگی از پشتوانه آن را ذخایر دلاری تشکیل میدهد. تتر در واقع یک مشتق (یا نسخهی غیرمستقیم) از دلار آمریکا است که ارزش آن میتواند بر اساس اصول عرضه و تقاضا و همچنین ریسک طرف مقابل (ریسک مؤسسهی صادرکننده) کمی نوسان داشته باشد.
برای مثال، وقتی بیتکوین بسیار خوب عمل میکند و تبدیل به گزینهای محبوب برای خرید میشود، سرمایهگذاران تترهای خود را میفروشند تا بیتکوین بخرند. این باعث افزایش تعداد تتر موجود در بازار (افزایش عرضه) میشود و در نتیجه قیمت تتر کاهش مییابد.
همچنین، زمانی که بازار کریپتو بهشدت دچار نوسان یا سقوط شده است و سرمایهگذاران احساس ترس میکنند، آنها یا میخواهند از بازار رمزارز خارج شوند یا داراییهای خود را به گزینههایی باثباتتری مثل استیبلکوینها تبدیل کنند. در این شرایط، تقاضا برای تتر افزایش مییابد و چون تتر کمیابتر میشود، قیمت آن ممکن است بالاتر از یک دلار برود.
دلایل تفاوت قیمت تتر و دلار در ایران
اگر در بازار ارز دیجیتال فعال باشید، احتمالاً مشاهده کردهاید که قیمت تتر معمولا با قیمت دلار در بازار اندکی اختلاف دارد. از دلایل تفاوت تتر و دلار در ایران میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
عرضه و تقاضا
بهعنوان یک اصل اقتصادی، «عرضه و تقاضا» تاثیر مستقیم روی قیمت یک دارایی دارد. در ایران، بهدلیل تحریمهای گستردهای که توسط ایالات متحده و برخی نهادهای بینالمللی علیه ایران اعمال شده، دسترسی مستقیم به سیستم مالی بینالمللی و بانکهای خارجی برای ایرانیان تقریباً غیرممکن است و این موضوع تبادل رسمی دلار را محدود کرده است.
از طرفی، با توجه به دسترسی آسانتر مردم به تتر از طریق صرافیهای ارز دیجتال، گاهی شاهد افت قیمت آن نسبت به دلار هستیم. در نتیجه، همه اینها باعث شده تا در مقاطعی شاهد اختلاف قیمت بین دلار و تتر در کشور باشیم.
دسترسی آسانتر به تتر
تتر یک ارز دیجیتال است و بهدلیل ماهیت غیرمتمرکز رمزارزها، دسترسی به آن آسانتر از دسترسی به دلار است. به جای اینکه به بازار بروید و بهدنبال دلار با قیمت مناسب بگردید، میتوانید در خانه خود، بهراحتی اقدام به خرید و فروش تتر کنید. این تفاوت در نحوه دسترسی به بازار تتر و دلار، یکی از دلایل اختلاف قیمت بین این دو ارز محسوب میشود.
یکی از دلایل اصلی تفاوت قیمت تتر و دلار در ایران، سیاستهای ارزی بانک مرکزی ایران است. بهطور معمول، دولت اجازه خرید مقدار محدودی دلار به ازای هر کد ملی را میدهد. (مثلاً تا ۲ هزار دلار در ماه) به همین دلیل بسیاری از افراد آشنا به حوزه ارزهای دیجیتال، از تتر بهعنوان جایگزینی برای دلارهای کاغذی استفاده میکنند، چراکه محدودیتی برای خرید آنها وجود ندارد.
سیاستهای ارز بانک مرکزی
عدم واردات دلار و کمبود آن در بازار را میتوان تاثیرگذارترین سیاست ارزی بانک مرکزی قلمداد کرد که باعث افزایش قیمت دلار نسبت به تتر میشود. همچنین محدودیتهای اعمالشده توسط بانک مرکزی روی درگاههای پرداخت صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی، همانطور که در سالهای اخیر بارها مشاهده شده، باعث اختلاف قیمت تتر و دلار شده است.
فاصله قیمتی با ریال
دلیل دیگری که باعث میشود قیمت دلار با قیمت تتر برابر نباشد، ارزش ریال است. درست است که ارزش ریال هم بر تتر (USDT) و هم بر دلار فیات تأثیر یکسانی دارد، اما این دو ارز با یکدیگر فاصله قیمتی دارند. یعنی ابتدا ارزش یکی از آنها افزایش مییابد و سپس ارزش ارز بعدی به آن مقدار میرسد؛ و این باعث تفاوت قیمت بین دلار و USDT میشود.
خرید تتر از صرافی آبان تتر؛بدون کارمزد
آبان تتر یکی از قدیمیترین و بهترین صرافیهای ارز دیجیتال در ایران است که در آن میتوانید انواع ارزهای دیجیتال از جمله تتر را خرید و فروش کنید. این صرافی یک کیف پول اختصاصی به شما ارائه میدهد تا برای نگهداری رمزارزهای خریداریشده خود مشکلی نداشته باشید و نیاز نباشد توکنهای USDT خود را به کیف پول دیگری انتقال دهید.
در ادامه مراحل خرید تتر از صرافی آبان تتر را مرور میکنیم:
۱. برای خرید تتر از صرافی آبان تتر، ابتدا باید در این صرافی ثبت نام و احراز هویت کنید و پس از شارژ کردن کیف پول خود با ریال، به بخش «معامله فوری» در بالای صفحه بروید.
۲. در صفحه جدید، باید نام تتر یا نماد آن (USDT) را در نوار جست و جور وارد کنید تا برای خرید و فروش انتخاب شود. سپس تعداد تتر مورد نظر خود را در بخش «مقدار» وارد کنید تا هزینه خرید آن در پایین نمایش داده شود. پس از تایید جزییات، بر روی «ثبت سفارش» کلیک کنید تا سفارشتان ثبت شود و رمزارز USDT به کیف پولتان در صرافی واریز شوید.
جمع بندی؛ اختلاف قیمت تتر و دلار چقدر است؟
در این مقاله به موضوع تفاوت تتر و دلار پرداختیم و فهمیدیم که چرا قیمت تتر و دلار در ایران و جهان معمولا اندکی باهم اختلاف دارد. تتر (USDT) و دلار (USD) از نظر ارزش اسمی برابر بهنظر میرسند، اما در واقع تفاوتهای اساسی با هم دارند. دلار یک ارز رسمی و دولتی است که توسط بانک مرکزی آمریکا پشتیبانی میشود، درحالیکه تتر یک ارز دیجیتال با پشتوانه دلاری است که توسط یک شرکت خصوصی منتشر شده و در بازار رمزارزها کاربرد دارد. تتر بیشتر برای معاملات سریع و انتقال سرمایه در بازارهای دیجیتال استفاده میشود و در مقابل، دلار بیشتر در نظام مالی سنتی و مبادلات روزمره بهکار میرود و ثبات بیشتری دارد.
در ایران، تفاوت قیمت تتر و دلار معمولاً بهدلیل شرایط اقتصادی، محدودیتهای ارزی و تقاضای بالا برای ارز دیجیتال شکل میگیرد. از آنجا که دسترسی به دلار کاغذی برای بسیاری از مردم دشوار یا محدود است، تتر بهعنوان جایگزینی سریع، قابلانتقال و دردسترس، محبوب شده است. حال با همه این اوصاف، شما به ما بگویید، بین دلار و تتر کدام یک را برای خرید ترجیح میدهید؟
سوالات متداول
1. آیا تتر همان دلار است؟
خیر، تتر یک ارز دیجیتال با ارزش تقریبی برابر با دلار است، اما توسط شرکت خصوصی صادر میشود و در فضای رمزارزها استفاده میشود. دلار یک ارز رسمی و قانونی است که توسط دولت آمریکا پشتیبانی میشود.
2. چرا قیمت تتر همیشه برابر با ۱ دلار نیست؟
قیمت تتر بر اساس عرضه و تقاضا در بازار ممکن است کمی نوسان داشته باشد (مثلاً ۰.۹۹ یا ۱.۰۱ دلار). همچنین ریسکهای مرتبط با پشتوانه و اعتماد به شرکت صادرکننده هم بر قیمت تأثیر میگذارند. ضمن اینکه قوانین داخلی در ایران و تصمیمات بانک مرکزی میتواند بر روی نرخ تتر تاثیر بگذارد.
3. آیا میتوان تتر را به دلار نقدی تبدیل کرد؟
بله، اما نه در ایران. شما در کشورهای خارجی مانند آمریکا، انگلیس و … میتوانید تتر خود را در صرافیها یا بروکرها به دلار کاغذی تبدیل کنید.