در چند روز اخیر خبرهایی منتشر شده مبنی بر اینکه خرید و نگهداری تتر با محدودیتهایی مواجه خواهد شد. همین موضوع باعث شده بسیاری از فعالان بازار به فکر بیفتند که تاثیر محدودیت بر تتر چه خواهد بود و آیا این تصمیم میتواند روی قیمت آن اثر بگذارد یا نه. دغدغه اصلی معاملهگران این است که با اعمال سقف خرید، تقاضا برای تتر کاهش پیدا کند و همین امر به افت قیمت آن منجر شود. از سوی دیگر، برخی معتقدند ماهیت استیبلکوین بودن تتر اجازه نمیدهد چنین محدودیتهایی تاثیر جدی و بلندمدت بر قیمت آن داشته باشد. در ادامه تلاش میکنیم این موضوع را دقیقتر بررسی کنیم. اول از همه بیاید متن این خبر را بررسی کنیم.
متن خبر محدودیت در نگهداری تتر
قائممقام بانک مرکزی اعلام کرد: در جلسه پنجم مهرماه ۱۴۰۴ هیئت عالی بانک مرکزی، مصوبهای مهم به تصویب رسید. بر اساس این مصوبه، سقف خرید سالانه رمزارزهای پایه ثابت (Stablecoin) از جمله تتر، برای هر فرد حقیقی یا حقوقی، معادل ۵ هزار دلار تعیین شده است. این محدودیت بر اساس کد ملی یکتا اعمال میشود و شامل تمامی پلتفرمهای کارگزاری رمزارز خواهد بود.
نکات کلیدی
- تتر یک استیبلکوین است و ارزش آن به دلار آمریکا گره خورده است.
- قیمت تتر معمولا نزدیک به ۱ دلار باقی میماند، حتی اگر محدودیتهای موقت ایجاد شود.
- تاثیر محدودیت بر تتر در کوتاهمدت میتواند باعث تغییر رفتار معاملهگران شود اما در بلندمدت اثر پایداری ندارد.
- عوامل اصلی جابهجایی قیمت تتر شامل عرضه و تقاضا، اعتماد به پشتوانه، و قوانین و مقررات است.
- کاهش ارزش USDT معمولا موقتی است و با بازگشت تقاضا دوباره به محدوده یک دلار برمیگردد.
چرا قیمت تتر معمولا نزدیک 1 دلار است؟
تتر یک استیبلکوین است و طوری طراحی شده که ارزش آن همیشه نزدیک به یک دلار آمریکا باقی بماند. شرکت صادرکننده تتر اعلام کرده به ازای هر واحد تتر که در بازار عرضه میکند، پشتوانه دلاری یا دارایی معادل در حسابهای خود نگهداری میکند. همین پشتوانه باعث میشود معاملهگران اطمینان داشته باشند هر زمان بخواهند میتوانند تتر خود را با ارز فیات (مثل دلار آمریکا) مبادله کنند. به همین دلیل، حتی اگر عرضه و تقاضا تغییر کند، قیمت تتر معمولا دوباره به محدوده یک دلار بر میگردد.
البته در برخی شرایط خاص ممکن است شاهد کاهش قیمت تتر یا حتی افزایش لحظهای آن باشیم؛ برای مثال، زمانی که تقاضا برای فروش تتر خیلی زیاد میشود یا شک و تردیدی نسبت به پشتوانه آن ایجاد میشود. با این حال تجربه نشان داده این نوسانات موقتی است و تتر سریع به قیمت پایه خود برمیگردد. به همین دلیل بسیاری از فعالان بازار، تتر را ابزاری مطمئن برای حفظ ارزش سرمایه و مدیریت نقدینگی میدانند و معتقدند آینده تتر همچنان به عنوان مهمترین استیبلکوین بازار حفظ خواهد شد، مگر آنکه تغییرات جدی در قوانین یا ساختار پشتوانه آن ایجاد شود.
برای مثال همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، قیمت تتر به دلار در یک سال اخیر کمتر از 2 درصد نوسان داشته است. این یعنی سقوط تتر احتمالا یک سناریوی بسیار دور از ذهن و نامحتمل است.
شاید اینجا بگویید که این قیمت تتر به دلار است اما ما در ایران با تتر به ریال سر و کار داریم اما واقعیت این است که این شرایط فرصت آربیتراژ به وجود میآورد و هیچ آربیتراژی برای همیشه ماندگار نیست.

چه عواملی میتواند قیمت تتر را جابهجا کند؟
تتر بهعنوان یک استیبلکوین معمولا نزدیک به یک دلار معامله میشود اما در برخی شرایط خاص میتواند دچار نوسان شود. چند عامل مهم وجود دارد که ممکن است باعث کاهش ارزش USDT یا افزایش موقتی آن شود.
- عرضه و تقاضا در بازار
اگر تعداد زیادی کاربر همزمان تتر خود را بفروشند، فشار عرضه ایجاد میشود و میتواند باعث افت کوتاهمدت قیمت شود. برعکس، زمانی که تقاضا برای خرید زیاد باشد، قیمت کمی بالاتر از یک دلار میرود. - اعتماد به پشتوانه تتر
یکی از دلایل مهم نوسان، شک و تردید درباره ذخایر دلاری تتر است. اگر اخبار منفی درباره پشتوانه این استیبلکوین منتشر شود، سرمایهگذاران به فروش هجوم میآورند و همین امر به کاهش ارزش USDT منجر میشود. - قوانین و مقررات
محدودیتهای قانونی یا سیاستهای بانکهای مرکزی میتوانند تقاضا برای تتر را تغییر دهند. برای مثال، خبر اخیر درباره محدودیت خرید سالانه، نمونهای از عواملی است که میتواند تاثیر محدودیت بر تتر را نشان دهد. - مشکلات فنی یا حقوقی
هرگونه اختلال در تبدیل تتر به دلار یا چالشهای قضایی برای شرکت صادر کننده میتواند باعث بیاعتمادی و فشار فروش شود.

چرا ایجاد قوانین نمیتوانند در بلندمدت تاثیرگذار باشند؟
قوانینی مانند محدودیت در خرید یا نگهداری تتر میتوانند در کوتاهمدت کمی بر رفتار معاملهگران اثر بگذارند، اما تاثیر آنها معمولا ماندگار نیست. دلیل اصلی این است که تتر یک استیبلکوین جهانی است و تقاضا برای آن فقط در یک کشور یا یک بازار محدود نمیشود. معاملهگران در سراسر دنیا از تتر بهعنوان جایگزین دلار دیجیتال استفاده میکنند و همین موضوع باعث میشود هر اختلال موقت خیلی سریع جبران شود.
به همین خاطر حتی اگر محدودیتهایی در یک کشور اعمال شود، بازار جهانی همچنان تعادل خود را حفظ میکند. تجربه هم نشان داده که نوسانات تتر کوتاه و گذرا هستند و دوباره به محدوده یک دلار بازمیگردند. به بیان دیگر، آینده قیمت تتر بیشتر وابسته به اعتماد جهانی و نقش آن در تبادلات بینالمللی است.
بررسی شرایط خاص کاربران ایرانی
کاربران ایرانی به دلیل محدودیتهای بانکی و تحریمهای مالی، بیش از بسیاری از کشورها به استیبلکوینهایی مثل تتر وابستهاند. تتر برای آنها نقش یک دلار دیجیتال را دارد و امکان انتقال پول در سطح بینالمللی یا حتی حفظ ارزش سرمایه در برابر تورم داخلی را فراهم میکند.
به همین دلیل، قوانینی مثل تعیین سقف خرید سالانه میتواند فشار بیشتری بر کاربران ایرانی وارد کند. محدودیت دسترسی به صرافیهای خارجی و اجباری بودن استفاده از پلتفرمهای داخلی، باعث میشود انعطاف معاملهگران ایرانی کمتر باشد و حتی در مقاطعی اختلاف قیمت تتر در بازار ایران و بازار جهانی بیشتر شود. با این حال تجربه نشان داده است که کاربران ایرانی معمولا راهکارهایی برای دور زدن محدودیتها پیدا میکنند و همین امر باعث میشود این قوانین نتوانند به طور کامل جریان بازار را متوقف کنند.

جمعبندی
در نگاه اول مصوبههای محدودکننده ممکن است بازار تتر را پرریسک نشان دهند اما یک نکته کمتر دیدهشده این است که چنین قوانین معمولا باعث افزایش استفاده از استیبلکوینهای جایگزین میشوند. وقتی دسترسی مستقیم به تتر دشوار شود، بخشی از سرمایهگذاران به سراغ گزینههایی مثل USDC یا DAI میروند و همین موضوع تنوع ابزارهای معاملاتی را بیشتر میکند. برای معاملهگران ایرانی، آگاهی از این جایگزینها اهمیت ویژهای دارد؛ چون اتکا به یک رمزارز واحد میتواند آسیبپذیری بیشتری ایجاد کند. بنابراین حتی اگر آینده قیمت تتر همچنان باثبات بماند، نگاه به گزینههای دیگر هم میتواند بخشی از استراتژی هوشمندانه سرمایهگذاری باشد.