برخلاف پول‌های رایج که بانک‌های مرکزی می‌توانند بدون محدودیت چاپ کنند، بیت کوین با یک قانون بنیادین و خدشه‌ناپذیر طراحی شده است: عرضه و استخراج محدود. این ویژگی منحصربه‌فرد، سوالات بسیار مهمی را به وجود می‌آورد: این ماراتن استخراج دیجیتال، بالاخره چه زمانی به پایان می‌رسد؟ آخرین بیت کوین در چه سالی استخراج می‌شود و مهم‌تر از آن، در آن روز موعود، چه سرنوشتی در انتظار شبکه بیت کوین و ماینرهایی است که امنیت آن را تامین می‌کنند؟
پایان استخراج بیت کوین دقیقا چه زمانی است؟
پاسخ کوتاه و مشخص به این سوال، سال 2140 میلادی است. بر اساس کدهای برنامه‌نویسی بیت کوین، پیش‌بینی می‌شود که فرآیند استخراج آخرین واحد بیت کوین در آن سال به پایان برسد. زمان پایان استخراج بیت کوین به سرعت تولید بلاک‌های جدید در شبکه بستگی دارد که به طور متوسط هر 10 دقیقه یک‌بار اتفاق می‌افتد.
عامل اصلی که این فرآیند را طولانی و قابل پیش‌بینی میکند، مکانیزمی به نام «هاوینگ» (Halving) است. در شبکه بیت کوین، تقریبا هر چهار سال یک‌بار، پاداشی که ماینرها برای استخراج یک بلاک جدید دریافت می‌کنند، به طور خودکار نصف می‌شود.
این فرآیند که با 50 بیت کوین برای هر بلاک در سال 2009 آغاز شد، پس از آخرین هاوینگ در آوریل 2024، به 3.125 بیت کوین کاهش یافته است. این روند نصف شدن پاداش ادامه خواهد داشت تا جایی که پاداش آنقدر کوچک شود که عملاً به صفر برسد و این اتفاق در حوالی سال 2140 رخ خواهد داد.
چرا تعداد بیت کوین محدود است؟
محدودیت عرضه 21 میلیونی بیت کوین، یک انتخاب کاملا آگاهانه برای ایجاد کمیابی دیجیتال و محافظت از ارزش آن در برابر تورم است. در سیستم‌های مالی سنتی، دولت‌ها می‌توانند با چاپ پول باعث کاهش قدرت خرید مردم شوند. ساتوشی ناکاموتو با الهام از دارایی‌های کمیاب مانند طلا، بیت کوین را به گونه‌ای طراحی کرد که هیچ نهاد مرکزی نتواند عرضه آن را دستکاری کند.
این قابل پیش‌بینی بودن عرضه که در وایت‌پیپر بیت کوین به آن اشاره شده، به بیت کوین هویتی به‌عنوان یک «ذخیره ارزش» (Store of Value) می‌بخشد. مردم به آن اعتماد می‌کنند زیرا می‌دانند که دارایی آن‌ها در طول زمان به دلیل چاپ بی‌رویه، بی‌ارزش نخواهد شد. این ویژگی، بیت کوین را از یک پول ساده، به یک ابزار برای حفظ ثروت در بلندمدت تبدیل میکند.
پیشنهاد مطالعه:
چگونه بیت کوین بخریم؟
پس از استخراج آخرین بیت کوین چه اتفاقی می‌افتد؟
بسیاری نگرانند که پس از استخراج آخرین بیت کوین چه اتفاقی می‌افتد و شاید با پایان استخراج بیت کوین، ماینرها دیگر انگیزه‌ای برای فعالیت نداشته باشند. اما این نگرانی ناشی از یک درک نادرست است. در واقع، فرایند استخراج تا پایان استخراج آخرین بیت کوین، یک انتقال برنامه‌ریزی‌شده است، نه یک پایان ناگهانی.
درآمد ماینرها از دو بخش تشکیل شده است: پاداش بلاک (بیت‌کوین‌های جدید) و کارمزد تراکنشها (هزینه‌ای که کاربران برای پردازش تراکنش‌هایشان پرداخت می‌کنند). با هر هاوینگ، پاداش بلاک کمتر شده و نقش کارمزد تراکنش‌های شامل خرید بیت کوین و جابه‌جایی آن، در درآمد ماینرها پررنگ‌تر می‌شود. تا سال 2140، پاداش بلاک به صفر خواهد رسید و از آن پس، کارمزد تراکنشها به تنها منبع درآمد ماینرها تبدیل خواهد شد.
این طراحی تضمین میکند که ماینرها همچنان انگیزه مالی قوی برای پردازش تراکنشها و تأمین امنیت شبکه داشته باشند. انتظار میرود تا آن زمان، با افزایش استفاده از شبکه بیت کوین، مجموع کارمزدها به اندازه‌ای قابل توجه باشد که امنیت شبکه را به‌طور کامل تأمین کند. بنابراین، شبکه بیت کوین نه تنها متوقف نخواهد شد، بلکه به یک مدل اقتصادی کاملا خودکفا و پایدار تبدیل می‌شود. مدلی که تنها بر اساس میزان استفاده واقعی از آن کار میکند.
جمع‌بندی
زمان پایان استخراج بیت کوین در حدود سال 2140، یک نقطه عطف تاریخی خواهد بود، اما به هیچ وجه به معنای پایان کار این شبکه انقلابی نیست. این رویداد، نشان‌دهنده بلوغ کامل مدل اقتصادی بیت کوین و انتقال آن از یک سیستم مبتنی بر پاداش اولیه به یک شبکه کاملا پایدار و متکی به کارمزدهای معاملاتی است. طراحی هوشمندانه بیت کوین تضمین میکند که این شبکه جایگاه خود را به‌عنوان اولین دارایی دیجیتال واقعا کمیاب و غیرمتمرکز جهان برای قرن‌های آینده حفظ کند.
