تراست ولت برای میلیون‌ها کاربر در سراسر جهان، دروازه‌ای ساده و امن برای ورود به دنیای ارزهای دیجیتال محسوب میشود؛ اما برای کاربران ایرانی، همیشه یک پرسش بزرگ در پشت ذهن وجود دارد: آیا روزی این دروازه بسته خواهد شد؟ تجربه‌های تلخ گذشته با صرافی‌ها و کیفپولهای بینالمللی باعث شده هر خبر یا شایعه‌ای درباره احتمال تحریم، به سرعت فضای کریپتوی ایران را ملتهب کند. از یک سو، تراست ولت خود را به عنوان ابزاری غیرمتمرکز معرفی میکند که «کلید خصوصی تنها در اختیار کاربر است» و همین موضوع آرامش خاطر را ایجاد میکند. اما از سوی دیگر، فشارهای قانونی و محدودیت‌های بینالمللی علیه ایران، سایه‌ای از تردید بر آینده استفاده ایرانیان از این کیفپول محبوب انداخته است. در این مقاله تلاش می‌کنیم با بررسی ماهیت تراست ولت، سابقه رفتار آن در برابر کاربران تحریم‌شده و مقایسه با دیگر پلتفرم‌ها، به این پرسش پاسخ دهیم که آیا خطر مسدود شدن دسترسی ایرانیان واقعی است یا بیشتر یک نگرانی روانی در جامعه کریپتو محسوب میشود.
نکات کلیدی:
- تراست ولت یک کیفپول غیرامانی است و کنترل داراییها در اختیار خود کاربران است؛ فریز شدن داراییها عموما توسط صادرکننده توکنها مانند تتر یا پکسوس رخ میدهد، نه تراست ولت.
- فعال شدن مکانیسم ماشه و قوانین بینالمللی ممکن است باعث شود صادرکنندگان توکنها برای انطباق با مقررات، آدرس‌های خاص را محدود یا فریز کنند.
- استفاده از کیفپولهای سختافزاری، کیفپولهای غیرمتمرکز و پراکندگی داراییها بین چند شبکه و توکن، بهترین روش برای کاهش خطر تحریم یا فریز شدن است.
آیا فریز شدن تتر در تراست ولت کاربران ایرانی صحت دارد؟
تا کنون هیچ سند معتبری منتشر نشده که ثابت کند خودِ تراست ولت قابلیت یا تمایل ذاتی برای فریز کردن دارایی کاربران، از جمله تتر را دارد؛ یعنی این موضوع تحریم تراست ولت برای ایرانیان صرفا هر از گاهی در فضای مجازی مجدد بازگو میشود، بدون این که دلیل منطقی و شفاف در این رابطه توضیح داده شود. این موج‌ها اکثرا برای هک حساب کاربری ایجاد میشود. خوشبختانه شما با مطالعه مقاله «افزایش امنیت تراست ولت» می‌توانید جلوی این اتفاق را تا حد امکان بگیرید.
تراست ولت یک کیف پول غیر امانی (non-custodial) معرفی شده است؛ یعنی کلید خصوصی در اختیار کاربر قرار دارد و تراست به آن دسترسی ندارد. با این حال، باید بین «فریز شدن تتر توسط تراست ولت» و فریز شدن تتر توسط صادرکننده تتر یا مراجع قانونی تفاوت قائل شد.
شرکت تتر طی سال‌های اخیر بارها دست به فریز کردن آدرس‌های خاص USDT زده است؛ به خصوص آنهایی که در مظان فعالیت‌های ممنوعه یا مرتبط با تحریم‌ها قرار گرفته‌اند؛ به عنوان مثال، در ژوئیه ۲۰۲۵، تتر آدرس‌های مرتبط با ایران (حدود ۴۲ آدرس) را در فهرست سیاه قرار داد و آنها را فریز کرد. همچنین، گزارش شده که اقداماتی مشابه در شبکه ترون صورت گرفته که نشان میدهد تتر توان فریز کردن دارایی‌هایی که تحت کنترلش هستند را دارد.
اگر دارایی تتر شما در تراست ولت فریز شده به نظر برسد، چند احتمال وجود دارد:
- آدرس شما در فهرست سیاه تتر قرار گرفته (نه توسط تراست ولت، بلکه توسط صادرکننده تتر)
- شما از شبکه‌ای که دیگر تتر پشتیبانی نمی‌کند استفاده می‌کنید و دارایی عملا «غیرقابل انتقال» شده است.
- اشتباه امنیتی، کپی فیک تراست ولت یا کلاهبرداری باعث بروز نمایش فریز شدن شده است.
آیا تحریم کیف پول تراست ولت برای کاربران ایرانی پس از مکانیسم ماشه صحت دارد؟
جدا از بحث غیر امانی بودن کیف پول تراست ولت که پیش‌تر توضیح داده شد، بازگشت مجدد تحریم‌ها یا شدت گرفتن مقررات بینالمللی می‌تواند فشار بر شرکت‌های فعال در حوزه کریپتو را بیشتر کند. مثلا اخیرا مکانیسم ماشه یا همان «اسنپ‌بک» تحریم‌ها علیه ایران فعال شده است؛ به این معنی که تحریم‌های قبلی که برداشته شده بودند دوباره بازمی‌گردند. این موضوع ممکن است باعث شود شرکت‌های مرتبط با خدمات کیف پول یا صرافی‌ها، برای انطباق با مقررات جدید دست به محدودیت یا مسدودسازی بزنند. از همین رو، محدودیت تراست ولت کاربرانی ایرانی به مرور به این روش افزایش یافته است. با این اوصاف، ریسک بیشتر در این زمینه اغلب متوجه آدرس‌هایی است که فعالیت زیاد دارند یا مقادیر بسیار زیاد و حجیمی از داراییهای ارز دیجیتال را نقل و انتقال می‌دهند، یا آنهایی که شناخته شده هستند. چنین آدرس‌هایی ممکن است مورد بررسی دقیق‌تر قرار گیرند و در لیست سیاه یا مسدود شوند.
در زمان فعلی بهترین کار این است که داراییهای حساس را در توکنهایی نگه دارید که امکان فریز شدن آنها کمتر است (مانند استیبل کوین DAI یا ارز بیت کوین)، آدرس‌های بزرگ را پراکنده کنید و همواره اخبار مربوط به تحریم‌ها و بلاک‌لیست‌ها را دنبال کنید.
پیشنهاد مطالعه:
تراست ولت چیست؟ در این مطلب با همه ویژگی‌های این ولت آشنا شوید.
آیا تترهای ایرانیان مسدود خواهد شد؟
این که آیا تترهای کاربران ایرانی مسدود خواهند شد سوال بسیار مهم و در عین حال پیچیده‌ای محسوب میشود. برای پاسخ واقع‌بینانه به این مقوله باید ابتدا شواهد موجود را بررسی کرد.
- اخیرا شرکت تتر اقدام به فریز کردن ۱۱۲ آدرس که در آنها حدود ۷۰۰ میلیون دلار USDT نگهداری می‌شد کرده است. این آدرس‌ها در شبکه‌های Tron و Ethereum فعال بودند.
- در رویدادی دیگر، مقامات اسرائیلی فهرستی از ۱۸۷ آدرس مرتبط با ایران منتشر کردند و تتر ۳۹ آدرس از آنها را در لیست سیاه قرار داد تا حدود ۱.۵ میلیون دلار USDT مسدود شود.
- شرکت تتر در مستندات قانونی خود اعلام کرده که تحت قوانین تحریم و مقررات بینالمللی موظف است در مواردی که آدرس‌ها در لیست تحریمی یا مشکوک قرار دارند، اقدامات متناسب را انجام دهد.
با توجه به شواهد بالا، چند نکته حائز اهمیت است:
مسدودی گسترده، نه کنونی، اما محتمل
آنچه اتفاق افتاده، بیشتر محدود به آدرس‌هایی خاص است که به شکلی با فعالیت‌های تحریمی یا شبکه‌های مرتبط با ایران مرتبط شناخته شده‌اند. این بدان معنا نیست که تمام کاربران ایرانی با تتر در معرض مسدود شدن قرار دارند، بلکه در موارد خاص و در صورت تشخیص ارتباط، امکان بلاک شدن وجود دارد.
نقش صادرکننده تتر و توان فریز کردن داراییها
تتر به عنوان صادرکننده USDT، ابزار فریز کردن آدرس‌ها را دارد؛ به این معنا که اگر یک آدرس مشکوک شناخته شود، تتر می‌تواند تراکنش‌های آن را ممنوع کند. این قابلیت در قراردادهای هوشمند USDT درج شده است.
مسائل شناسایی هویت و تشخیص کاربران ایرانی
برای شناسایی دارایی کاربران ایرانی، تتر یا سایر پلتفرم‌ها نیاز به شناسایی هویت دارند که در محیط بلاکچین دشوار است. بسیاری از کاربران از آدرس‌هایی استفاده می‌کنند که به طور مستقیم قابل ردیابی به ایران نیستند یا از واسطه‌ها استفاده می‌کنند. بنابراین تاکید بیشتر روی آدرس‌هایی است که قبلا با فعالیت مشکوک تکراری دیده شده‌اند.
تحریم‌های بینالمللی و مکانیسم‌های نظارتی
فشار بینالمللی و بازگشت تحریم‌ها می‌تواند باعث شود مقام‌های ذی‌صلاح درخواست مسدودسازی آدرس‌هایی که با ایران در ارتباط‌اند را مطرح کنند. اگر تتر بخواهد مطابق مقررات جهانی حرکت کند، احتمال دارد امنیت دارایی برخی آدرس‌ها را محدود کند.
با توجه به شرایط و مشاهده‌های کنونی، شرکت تتر بیشتر احتمال دارد در مواردی که یک آدرس با فعالیت مشکوک یا تحریمی دیده شود، دارایی آن را پس از بررسی‌های دقیق بلاک کند.
پیشنهاد مطالعه:
روشهای افزایش امنیت تراست ولت
نگاهی به سیاست‌ها و بیانیه‌های رسمی تراست ولت درباره احتمال فریز شدن حساب کاربری
آن چه که تراست ولت تا به امروز درباره امنیت حساب کاربری اعلام کرده شامل موارد زیر است:
کیف پول غیر امانی (non-custodial)
در صفحه پشتیبانی تراست ولت آمده که آنها نمی‌توانند تراکنش‌ها را مسدود کنند، حساب‌ها را فریز کنند یا داده‌های شما را به اشتراک بگذارند، چون قدرت این کار را ندارند. این تایید رسمی نشان میدهد که تراست ولت ادعا میکند کنترل دارایی شما در اختیار خودش نیست، بلکه شما هستید که کلید خصوصی را دارید و تراست فقط رابطی برای تعامل با بلاکچین است.
تراست ولت داراییها را نگه نمی‌دارد
تراست ولت توضیح میدهد که داراییهای شما در خود کیف پول ذخیره نمی‌شوند، بلکه روی بلاکچین قرار دارند و تراست ولت فقط رابط دسترسی شما به آنهاست. از این نظر، تراست ولت ادعا میکند که هیچ «مرکز ذخیره‌سازی» ندارد که بتواند اختیار فریز کردن داراییها را در دست گیرد.
بیانیه درباره اسکم‌ها و درخواست‌های جعلی فریز یا KYC
تراست ولت در راهنمای امنیت خود به کاربران هشدار میدهد که شرکت تراست ولت هرگز از کاربران خود نخواهد پرسید که عبارت بازیابی (seed phrase) خود را فاش کنند یا مدارک KYC را ارائه کنند تا حساب یا کیف پولشان آزاد شود. در متن بلاگ راهنمایی «How to Spot a Crypto Scam» آمده که «ما هرگز کیف پول شما را معلق (suspend) نمی‌کنیم؛ شما همیشه کنترل کاملی بر داراییهای خود دارید.»
همچنین در مطلبی از صرافی بایننس به کاربران هشدار داده شده که برخی ایمیل‌ها وانمود می‌کنند از طرف تراست ولت هستند و درخواست KYC می‌دهند که هدفشان فریز دارایی است؛ تراست ولت رسما اعلام کرده که هیچ روند KYC برای کاربرانِ کیف پولش ندارد.
شرایط خدمات (Terms of Service)
در «Terms of Service» تراست ولت اشاره شده که اختلالات در سرویس ممکن است به دلایلی از جمله به‌روزرسانی کد، تغییر پروتکل شبکه یا اقدامات خارج از کنترل آن رخ دهد، اما اشاره مستقیم به قدرت فریز کردن حساب یا دارایی نشده است.
آیا تتر گلد و پکس گلد کاربران ایرانی در تراست ولت تحریم میشود؟
تتر شرکتی است که تحت قوانین مالی ایالات متحده و برخی حوزه‌های قضایی بینالمللی فعالیت میکند. این شرکت از لحاظ فنی اختیار دارد که در قرارداد هوشمند توکن XAUT برخی آدرس‌ها را در لیست سیاه قرار دهد و آنها را مسدود کند. در گذشته هم دیده‌ایم که تتر برخی آدرس‌ها در شبکه ERC-20 یا TRC-20 را به دلایل مرتبط با تحریم‌ها یا فعالیت‌های مشکوک بلوکه کرده است. بنابراین، اگر چه تراست ولت شما را تحریم نمی‌کند، احتمال آن وجود دارد که خود شرکت تتر به دلیل فشارهای بینالمللی یا قوانین تحریم، آدرس‌های متعلق به کاربران ایرانی را فریز کند. این موضوع صرفا شامل استیبل کوین تتر نیست و توکن طلای دیجیتال یا همان XAUT نیز قابل فریز شدن است.
از طرفی دیگر، پکس گلد نیز یکی دیگر از توکنهای مبتنی بر اونس جهانی طلا محسوب میشود که محصول شرکت Paxos Trust Company است؛ نهادی مالی مستقر در ایالات متحده که تحت نظارت مستقیم وزارت خدمات مالی ایالت نیویورک (NYDFS) فعالیت میکند. این شرکت از نظر قانونی ملزم به رعایت تحریم‌های ایالات متحده و مقررات بینالمللی است. به همین دلیل، پکسوس هم مانند تتر اختیار دارد تا آدرس‌های کیف پول را در قرارداد هوشمند PAXG مسدود یا تراکنش‌های مشکوک را فریز کند.
با این حال، تاکنون گزارشی مبنی بر فریز گسترده تتر گلد یا پکس گلد برای ایرانی‌ها منتشر نشده است. اما ریسک همچنان وجود دارد، مخصوصا با توجه به حساسیت داراییهای مبتنی بر طلا که به شدت زیر نظر نهادهای بینالمللی هستند. راهکار منطقی این است که کاربران ایرانی صرفا به یک کیف پول وابسته نباشند و همواره نسخههای پشتیبان از کلید خصوصی یا عبارت بازیابی خود داشته باشند.
تراست ولت به تنهایی تتر گلد و پکس گلد کاربران ایرانی را تحریم نمی‌کند، اما خطر بالقوه فریز شدن توسط شرکت تتر و پکسوس وجود دارد؛ موضوعی که باید در مدیریت ریسک سرمایه‌گذاری حتما مورد توجه قرار گیرد.
آیا سرمایه بالای هزار دلار در تراست ولت در خطر فریز شدن قرار دارد؟
این که بگوییم «سرمایه بالای هزار دلار در تراست ولت در خطر فریز شدن است» یک برداشت اشتباه و کمی شایعه‌وار است. چون تراست ولت همان‌طور که بارها پیش‌تر در مقاله به آن اشاره کرده‌ایم، یک کیفپول غیرامانی تلقی میشود؛ یعنی کلید خصوصی داراییها دست خود کاربر است و خود تراست ولت به تنهایی هیچ اختیاری برای فریز کردن یا بستن حساب‌ها ندارد. پس صرف نگه داشتن بالای هزار دلار یا حتی صد هزار دلار در تراست ولت، به خودی خود خطری را ایجاد نمی‌کند.
اما نکته اصلی به نوع دارایی برمی‌گردد، نه میزان آن. برای مثال:
- اگر دارایی شما USDT (تتر)، XAUT (تتر گلد) یا PAXG (پکس گلد) باشد، صادرکننده این توکنها (یعنی شرکت تتر یا پکسوس) می‌تواند در سطح قرارداد هوشمند یک آدرس را در لیست سیاه قرار دهد. این تصمیم ربطی به مبلغ ندارد؛ حتی اگر فقط ۵۰ دلار داشته باشید، در صورت قرار گرفتن آدرس شما در لیست تحریم‌ها، دارایی فریز میشود.
- برای داراییهای غیرمتمرکز مثل بیت‌کوین یا اتر، چنین خطری وجود ندارد، چون هیچ نهاد متمرکزی توانایی مسدود کردن کیفپول را ندارد.
پس به زبان ساده باید اشاره کرد که میزان سرمایه (مثلا هزار دلار) معیار فریز شدن نیست. بلکه نوع توکن و سیاست‌های صادرکننده مهم است. همچنین تنها در صورتی که پروژه‌ای متمرکز مثل تتر یا پکسوس دستور فریز بدهد، دارایی شما در خطر قرار می‌گیرد.
پیشنهاد مطالعه:
آموزش کامل انتقال ارز دیجیتال از تراست ولت به صرافی
معرفی روشهای امن یا کیف پول‌های دیگر که خطر تحریم ندارند
در پایان، وقتی صحبت از امنیت و دور ماندن از خطر تحریم در دنیای کیفپولهای دیجیتال میشود، باید به دو اصل کلیدی توجه داشت: غیرمتمرکز بودن و کنترل کامل کلید خصوصی توسط کاربر.
تراست ولت یک کیفپول غیرامانی است و همین مسئله باعث میشود تا کاربران کنترل کاملی روی داراییهای خود داشته باشند، اما داراییهای متمرکز مثل تتر، پکس گلد و تتر گلد تحت سیاست‌های صادرکننده هستند و همچنان ریسک فریز شدن وجود دارد. برای کاهش این ریسک، استفاده از کیف‌پول‌ها یا روشهایی که تحریم صادرکننده توکن روی آنها تاثیر ندارد، توصیه میشود.
یکی از گزینه‌های مطمئن، کیفپولهای سختافزاری (Hardware Wallets) مانند Ledger یا Trezor است. در این کیف‌پول‌ها کلید خصوصی کاملا در دستگاه شما ذخیره میشود و هیچ سرور مرکزی به داراییها دسترسی ندارد؛ بنابراین حتی اگر صادرکننده توکن بخواهد آدرس‌ها را فریز کند، تنها راه تاثیرگذاری آن محدود به داراییهای متمرکز خواهد بود و سایر رمز ارزها به طور کامل امن هستند.
علاوه بر این، کیفپولهای نرمافزاری غیرمتمرکز (Non-Custodial Wallets) مانند MetaMask و Trust Wallet برای توکنهای غیرمتمرکز گزینه‌های خوبی هستند. این کیف‌پول‌ها با بلاکچین اصلی تعامل دارند و تنها شما به کلید خصوصی دسترسی دارید. استفاده از شبکه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند توکنهای غیر تحریمی می‌تواند به کاهش ریسک تحریم کمک کند.
در نهایت، پراکندگی داراییها نیز کلید مدیریت ریسک به شمار می رود. به جای نگهداری تمام سرمایه در یک کیفپول یا توکن متمرکز، بهتر است داراییها بین چند کیفپول، چند شبکه و چند نوع توکن توزیع شوند. این کار علاوه بر کاهش خطر تحریم، انعطاف بیشتری در مدیریت داراییها و انجام تراکنش‌ها را فراهم میکند.
آیا امکان بازگرداندن داراییهای فریز شده در تراست ولت وجود دارد؟
باید اعتراف کرد وقتی داراییها در تراست ولت یا هر کیفپول غیرامانی دیگر فریز میشوند، بازگرداندن آنها به هیچ وجه قطعی نیست و کاملا به سیاست صادرکننده توکن یا قوانین بینالمللی و تحریم‌ها بستگی دارد. برای مثال، اگر یک توکن متمرکز مثل تتر یا پکس گلد توسط صادرکننده فریز شود، حتی تراست ولت نیز قادر به دسترسی یا آزادسازی آن نخواهد بود؛ چرا که کنترل این داراییها به طور کامل در دست صادرکننده است. با این حال، دارایی‌هایی که کلید خصوصی آنها در اختیار خود کاربر است و به شبکه‌های غیرمتمرکز متکی هستند، به هیچ وجه قابل فریز شدن توسط صادرکننده یا واسطه مرکزی نیستند.
با رعایت اصول و تکنیک‌های اشاره شده مانند تنوع‌بخشی به سبد سرمایه، کاربران ایرانی می‌توانند به شکل امن‌تر و با ریسک کمتر در دنیای ارزهای دیجیتال فعالیت کرده و خطر تحریم یا فریز شدن داراییها را به حداقل برسانند.
