معاملات اهرمی یا لوریج یکی از مفاهیم پرکاربرد در بازارهای مالی و ارزهای دیجیتال است که توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده است. این نوع معاملات، امکان دستیابی به سودهای چندبرابری را فراهم می‌کنند اما در کنار آن، ریسک‌های قابل توجهی به همراه دارند که ممکن است سرمایه افراد را در معرض خطر قرار دهد. به همین دلیل، آگاهی از نحوه عملکرد معاملات اهرمی و درک درست از مزایا و معایب آن اهمیت بالایی دارد. در ادامه این مطلب به بررسی معاملات اهرم دار، نحوه استفاده از اهرم و نکاتی که باید قبل از استفاده از اهرم در معاملات مورد توجه قرار دهید، می‌پردازیم.
آنچه قرار است بخوانید
معاملات اهرمی چیست؟ انواع معاملات اهرمی
معاملات اهرمی یا لوریج، روشی است که به معامله‌گران این امکان را می‌دهد با مبلغی بیشتر از سرمایه‌ای که در اختیار دارند، وارد معامله شوند. در واقع، اهرم نوعی اعتبار یا وام است که توسط صرافی یا کارگزاری در اختیار فرد قرار می‌گیرد تا بتواند معاملات بزرگ‌تری انجام دهد. هدف از این روش، چند برابر کردن میزان سود معاملات است؛ اما باید توجه داشت که در کنار افزایش سود احتمالی، میزان ریسک و احتمال زیان نیز به همان اندازه افزایش پیدا می‌کند.
برای درک بهتر، تصور کنید شخصی ۱ میلیون تومان سرمایه دارد و قصد دارد در بازار ارز دیجیتال معامله کند. اگر بدون اهرم معامله کند، تنها می‌تواند به اندازه همان ۱ میلیون تومان خرید انجام دهد. اما با استفاده از اهرم ۱۰ برابری، این فرد می‌تواند به اندازه ۱۰ میلیون تومان وارد معامله شود. در صورت افزایش قیمت دارایی مورد نظر، سودی که به دست می‌آید ده برابر بیشتر خواهد بود. اما در صورتی که قیمت کاهش پیدا کند، ضرر نیز با همان نسبت افزایش خواهد یافت و ممکن است کل سرمایه اولیه فرد از بین برود.
به همین دلیل معاملات اهرمی هم می‌توانند فرصتی برای کسب سود بیشتر باشند و هم تهدیدی برای از دست دادن سرمایه، به‌ویژه برای افرادی که بدون دانش کافی یا مدیریت ریسک وارد این نوع معاملات می‌شوند.
در معاملات اهرم دار، می‌توانید با پول بیشتری نسبت به سرمایه خود معامله کنید و سود بیشتری بگیرید. اما اگر بازار خلاف پیش‌بینی شما حرکت کند، ضرر شما هم بزرگ‌تر می‌شود و حتی ممکن است کل سرمایه‌تان از دست برود.
اهرم یا لوریج چگونه در معاملات کار می‌کند؟
زمانی که معامله‌گر از اهرم استفاده می‌کند، در واقع سرمایه‌ای را از صرافی یا کارگزاری قرض می‌گیرد تا بتواند با حجم بزرگ‌تری معامله کند. برای انجام این کار، ابتدا باید مقداری از سرمایه شخصی خود را به‌عنوان وثیقه یا مارجین (Margin) در حساب قرار دهد. این مارجین تضمین می‌کند که معامله‌گر در صورت ضرر، تا حد سرمایه اولیه‌اش پاسخگو است.
به عنوان مثال، اگر کاربر ۱۰ میلیون تومان در حساب خود داشته باشد و بخواهد از اهرم ۱۰ برابری استفاده کند، صرافی به او این امکان را می‌دهد که وارد معامله‌ای به ارزش ۱۰۰ میلیون تومان شود.
در این شرایط، مارجین یا همان ۱۰ میلیون تومان به‌عنوان وثیقه در نظر گرفته می‌شود و باقی مبلغ به‌صورت اعتبار از طرف صرافی تأمین می‌شود.
فرآیند انجام معاملات اهرمی به این صورت است:
- باز کردن موقعیت یا همان شروع معامله: معامله‌گر موقعیتی با اهرم دلخواه خود باز می‌کند. میزان اهرم به او اجازه می‌دهد حجم معامله را افزایش دهد.
- مارجین و لیکوییدیشن: اگر معامله در جهت مخالف پیش‌بینی حرکت کند و ضرر به حدی برسد که موجودی مارجین معامله‌گر (مثلاً همان ۱۰ میلیون تومان) کاهش پیدا کند، صرافی به‌طور خودکار معامله را می‌بندد. این اتفاق همان لیکویید شدن است.
- پرداخت سود یا زیان: اگر معامله موفقیت‌آمیز باشد، سود چند برابر به معامله‌گر تعلق می‌گیرد و بعد از تسویه اعتبار صرافی، سود خالص به حسابش واریز می‌شود. در صورت زیان، از مارجین کم می‌شود و اگر ضرر به اندازه مارجین برسد، معامله بسته خواهد شد.
اگر بخواهیم به زبان ساده بگوییم که اهرم در ارز دیجیتال چیست، می‌توان گفت که اهرم باعث می‌شود با پول کمتر، معامله بزرگ‌تری انجام دهید، ولی مسئولیت زیان هم تا سقف سرمایه وثیقه‌شده بر عهده معامله‌گر خواهد بود.
ریسک معاملات اهرمی چیست؟
معاملات اهرمی در کنار فرصت‌هایی که برای افزایش سود فراهم می‌کنند، ریسک‌های قابل توجهی نیز دارند. مهم‌ترین ریسک این نوع معاملات، افزایش احتمال از دست دادن سرمایه در مدت زمان کوتاه است. به این معنا که همان‌طور که اهرم می‌تواند باعث چند برابر شدن سود شود، در صورت حرکت بازار در جهت مخالف پیش‌بینی معامله‌گر، زیان نیز چند برابر خواهد شد.
برای مثال، اگر فردی با سرمایه ۱ میلیون تومان و اهرم ۱۰ برابری وارد معامله‌ای شود، در واقع با ۱۰ میلیون تومان معامله می‌کند. اگر قیمت دارایی تنها ۱۰ درصد کاهش پیدا کند، کل ۱ میلیون تومان سرمایه اولیه از بین خواهد رفت. در چنین شرایطی، معامله به‌صورت خودکار بسته می‌شود تا مانع از افزایش بیشتر زیان شود. به این اتفاق «لیکویید شدن» گفته می‌شود، یعنی کل سرمایه فرد در آن معامله از دست می‌رود.
علاوه بر خطر لیکویید شدن، معاملات اهرم دار نیازمند تصمیم‌گیری سریع و کنترل دقیق احساسات هستند. نوسانات شدید قیمت در بازارهای مالی می‌تواند موجب شود فرد به سرعت دچار زیان شود، به‌ویژه اگر استراتژی مشخص یا مدیریت ریسک مناسبی نداشته باشد.
به طور کلی، هرچه میزان اهرم بالاتر باشد، ریسک معاملات بیشتر خواهد بود. به همین دلیل، استفاده از معاملات اهرمی بدون آگاهی کامل و تجربه کافی می‌تواند منجر به ضررهای سنگین شود.
چگونه در معاملات اهرمی ریسک ضرر را کنترل کنیم؟
کنترل ریسک در معاملات اهرم دار اهمیت زیادی دارد زیرا کوچک‌ترین نوسان منفی در بازار می‌تواند منجر به از دست رفتن بخش زیادی از سرمایه شود. برای کاهش احتمال ضرر و مدیریت بهتر سرمایه، رعایت چند نکته کلیدی ضروری است. در ادامه، مهم‌ترین راهکارهای کنترل ریسک در معاملات اهرم‌دار آورده شده است:
- انتخاب اهرم پایین: استفاده از اهرم‌های منطقی و پایین، میزان ریسک را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
- تعیین حد ضرر (Stop Loss): مشخص کردن یک نقطه خروج از معامله در صورت کاهش قیمت، از ضررهای سنگین جلوگیری می‌کند.
- مدیریت سرمایه: تنها بخش کوچکی از کل سرمایه را وارد معاملات اهرمی کنید تا در صورت زیان، فشار مالی زیادی ایجاد نشود.
- بررسی و تحلیل دقیق بازار: پیش از ورود به هر معامله، شرایط بازار را به‌دقت تحلیل کنید و براساس داده‌ها تصمیم بگیرید.
- کنترل احساسات و تصمیم‌گیری منطقی: از تصمیم‌گیری احساسی و عجولانه بپرهیزید و طبق یک استراتژی مشخص عمل کنید.
سرویس اعتبار معاملاتی آبان تتر چیست و چه تفاوتی با معاملات اهرمی دارد؟
سرویس اعتبار معاملاتی آبان تتر به کاربران این امکان را می‌دهد که با سرمایه اولیه کمتر، قدرت خرید بیشتری در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشند. در این طرح، کاربران می‌توانند تا سقف ۵۰ میلیون تومان یا ۱۰۰۰ تتر اعتبار دریافت کنند و با سرمایه‌ای بیشتر، معاملات خود را انجام دهند. مدت زمان استفاده از این اعتبار حداکثر ۳۰ روز است و پس از پایان این دوره، دارایی‌های خریداری‌شده پس از کسر اعتبار و کارمزدها به کیف پول کاربر بازگردانده می‌شود. این طرح برای کاربرانی که احراز هویت اولیه را انجام داده‌اند در دسترس است و دارایی‌های موجود در آن، به‌عنوان وثیقه در نظر گرفته می‌شود. همچنین در صورت کاهش ارزش وثیقه، سیستم به طور خودکار هشدار داده و موقعیت را مدیریت می‌کند.
تفاوت اعتبار معاملاتی با معاملات اهرمی (لوریج) در این است که در سرویس اعتبار معاملاتی، کاربر مبلغی را به‌صورت قرض دریافت می‌کند و با آن معامله می‌کند، درحالی‌که در معاملات اهرم دار، کاربر از طریق پلتفرم معاملاتی، دارایی خود را چند برابر کرده و با مقدار بیشتری معامله می‌کند، اما در صورت زیان، امکان از دست دادن کل سرمایه نیز وجود دارد. به همین دلیل اعتبار معاملاتی آبان تتر نسبت به معاملات اهرم‌دار ریسک کمتری دارد، زیرا کاربران فقط با میزان مشخصی از اعتبار معامله کرده و امکان مدیریت بهتری روی سرمایه خود خواهند داشت.
نحوه محاسبه سود با اهرم در ارز دیجیتال
فرض کنید فردی با سرمایه اولیه ۱۰ میلیون تومان وارد یک معامله در بازار ارزهای دیجیتال می‌شود و از اهرم ۱۰ برابری استفاده می‌کند. در این حالت، او قادر خواهد بود به اندازه ۱۰۰ میلیون تومان وارد معامله شود. اگر قیمت دارایی مورد نظر ۵ درصد افزایش یابد، محاسبه سود اهرم به شکل زیر است:
درصد تغییر قیمت × ضریب اهرم = درصد سود
۵٪ × ۱۰ = ۵۰٪ سود
در این مثال، معامله‌گر سودی معادل ۵۰ درصد سرمایه اولیه خود به دست می‌آورد؛ یعنی ۵ میلیون تومان. به این ترتیب، موجودی او از ۱۰ میلیون تومان به ۱۵ میلیون تومان افزایش پیدا می‌کند.
اما باید توجه داشت که در صورت کاهش ۵ درصدی قیمت دارایی، همین محاسبه برای زیان اعمال خواهد شد. در این شرایط، فرد با زیانی ۵۰ درصدی مواجه می‌شود و ۵ میلیون تومان از سرمایه خود را از دست خواهد داد. این موضوع نشان می‌دهد که در معاملات اهرمی، مدیریت ریسک اهمیت ویژه‌ای دارد و انتخاب اهرم مناسب باید با دقت و احتیاط انجام شود.
معاملات اهرمی مناسب چه کسانی است؟
معاملات اهرم‌دار به دلیل ماهیت پرریسک و پیچیده‌ای که دارند، بیشتر مناسب افرادی هستند که تجربه کافی در بازارهای مالی دارند و با مفاهیم تحلیل تکنیکال، مدیریت ریسک و روان‌شناسی معامله‌گری به‌خوبی آشنا هستند. معامله‌گرانی که قادرند تغییرات بازار را به‌درستی تحلیل کنند و استراتژی‌های معاملاتی مشخص و منظمی دارند، معمولا می‌توانند از مزایای اهرم به شکلی منطقی و مدیریت‌شده استفاده کنند. این افراد پیش از ورود به معامله، میزان سود و زیان احتمالی را به دقت ارزیابی کرده و تنها بخشی از سرمایه خود را به معاملات اهرم دار اختصاص می‌دهند.
در مقابل، معاملات اهرم‌دار برای افرادی که تازه وارد بازارهای مالی شده‌اند و تجربه کافی در کنترل احساسات و تصمیم‌گیری سریع ندارند، گزینه مناسبی محسوب نمی‌شود. نوسانات شدید بازار ممکن است باعث تصمیم‌های هیجانی شود و در نتیجه، منجر به زیان‌های سنگین گردد. به همین دلیل، توصیه می‌شود افرادی که دانش و مهارت کافی در زمینه تحلیل و مدیریت سرمایه ندارند، پیش از استفاده از معاملات اهرمی، آموزش معامله اهرم داررا ببینند و با سرمایه‌ای محدود در محیط‌های آزمایشی تجربه کسب کنند.
معاملات اهرم دار بیشتر مناسب افرادی است که تجربه کافی، دانش تحلیل بازار و توانایی مدیریت ریسک دارند. افراد تازه‌کار به دلیل نوسانات شدید بازار و نبود مهارت کافی، بیشتر در معرض زیان‌های سنگین قرار می‌گیرند. برای ورود به این نوع معاملات، آموزش و کسب تجربه در محیط‌های آزمایشی ضروری است.
جمع‌بندی
برای بهره‌مندی از فرصت‌های موجود در بازارهای مالی، داشتن دانش کافی و مدیریت اصولی سرمایه اهمیت زیادی دارد. با آموزش صحیح و به‌کارگیری استراتژی‌های مناسب، می‌توان ریسک معاملات را کنترل کرد و شانس موفقیت را افزایش داد. همچنین با استفاده از سرویس معاملاتی آبان تتر، این امکان فراهم می‌شود تا در بستری امن و حرفه‌ای به انجام معاملات پرداخته و سرمایه خود را به شکل هدفمند و هوشمندانه رشد دهید.
سوالات متداول
۱. معاملات اهرمی چیست؟
معاملات اهرمی روشی است که به معامله‌گر اجازه می‌دهد با استفاده از اعتبار بیشتر از موجودی خود، وارد معاملات بزرگ‌تری شود و سود یا زیان خود را چند برابر کند.
۲. معاملات اهرم دار چه ریسک‌هایی دارد؟
مهم‌ترین ریسک معاملات اهرمی، افزایش احتمال از دست دادن سریع سرمایه به دلیل چند برابر شدن زیان در صورت حرکت بازار برخلاف پیش‌بینی است.
۳. اهرم مناسب برای مبتدیان چقدر است؟
برای افراد مبتدی، اهرم‌های پایین مانند ۲ یا ۳ برابری توصیه می‌شود تا ریسک معاملات به حداقل برسد.
۴. چه زمانی در معاملات اهرمی لیکویید می‌شویم؟
لیکویید شدن زمانی رخ می‌دهد که میزان ضرر معامله به حدی برسد که کل سرمایه اولیه معامله‌گر از بین برود و صرافی به‌طور خودکار معامله را ببندد.
