هنر همیشه راهی برای بیان خلاقیت انسان بوده، اما حالا با ظهور بلاک‌چین، این خلاقیت شکل تازه‌ای پیدا کرده است. آثار هنری دیگر فقط روی بوم یا در گالری‌ها معنا ندارند؛ بلکه می‌توانند در قالب فایل‌های دیجیتالی روی بلاک‌چین ثبت شوند و مالکیت آن‌ها به‌صورت قطعی و غیرقابل‌تغییر اثبات شود. اینجاست که مفهوم هنر NFT معنا پیدا می‌کند یعنی جایی که هنر، تکنولوژی و اقتصاد در یک نقطه به هم می‌رسند.

در دنیای NFT، هر اثر هنری منحصربه‌فرد است و نمی‌توان آن را مثل ارزهای معمولی جایگزین کرد. هنرمندان می‌توانند آثارشان را مستقیما به خریداران در پلتفرم‌های NFT بفروشند، بدون نیاز به واسطه‌ها. از طرف دیگر، خریداران نیز اطمینان دارند که صاحب نسخه‌ی اصلی اثر هستند، نه یک کپی. این تغییر، شیوه‌ی مالکیت، فروش و حتی درک ما از هنر را دگرگون کرده است.

نکات کلیدی

  • NFT هنری (Non-Fungible Token) نوعی دارایی دیجیتال است که نشان‌دهنده‌ی مالکیت منحصربه‌فرد یک اثر هنری در فضای بلاک‌چین است.
  • هر NFT هنری فقط یک نسخه‌ی اصلی دارد و نمی‌توان آن را مثل ارزهای دیجیتال دیگر (مثلا بیت‌کوین) جایگزین کرد.
  • هدف اصلی NFT در هنر، ایجاد شفافیت در مالکیت آثار دیجیتال و حذف واسطه‌هایی مثل گالری‌ها یا پلتفرم‌های متمرکز است.
  • هنرمندان می‌توانند آثار خود را در قالب NFT در پلتفرم‌هایی مثل OpenSea، Foundation یا Rarible منتشر و مستقیما به خریداران بفروشند.
  • خرید و فروش NFTهای هنری معمولا با ارز دیجیتال اتریوم (ETH) انجام می‌شود.
  • یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های NFT، امکان دریافت درآمد دائمی (Royalty) برای هنرمند در هر معامله‌ی بعدی است.
  • بازار NFT هنری نوسانات زیادی دارد؛ ارزش یک اثر بیشتر از هر چیز به شهرت خالق، نایاب بودن اثر و تقاضای بازار بستگی دارد.
  • برای سرمایه‌گذاری در NFT هنری باید به اعتبار پلتفرم، سابقه‌ی هنرمند و حجم معاملات توجه ویژه‌ای داشت.

NFT هنری چیست؟

NFT هنری در واقع شکل دیجیتالی از یک اثر هنری است که مالکیت آن روی شبکه بلاک‌چین ثبت می‌شود. NFT به معنی «توکن غیرقابل تعویض» است و نشان می‌دهد هر اثر، منحصربه‌فرد و غیرقابل کپی است. در دنیای دیجیتال که همه‌چیز قابل تکثیر است، NFT به هنرمندان اجازه داده ثابت کنند خالق اصلی اثر چه کسی است و چه کسی مالک آن است.

تفاوت NFT هنری با NFT معمولی در هدف و کاربرد آن است. NFT در حالت کلی می‌تواند مربوط به هر دارایی دیجیتال باشد، اما NFT هنری به‌طور خاص برای نمایش و فروش آثار خلاقانه به کار می‌رود. در این نوع NFT، ارزش فقط به فایل وابسته نیست بلکه به خلاقیت، سبک و شهرت هنرمند بستگی دارد. به همین دلیل، NFT هنری بیش از آنکه یک دارایی فنی باشد، نوعی سند اصالت برای هنر دیجیتال محسوب می‌شود.

هنر NFT برای هنرمندان چه مزایایی دارد؟

NFT برای هنرمندان مزایای زیادی دارد که در ادامه به توضیح آن‌ها می‌پردازیم:

1. مالکیت و اصالت: 

NFT ها راهی را برای هنرمندان فراهم می کنند تا مالکیت و اصالت آثار هنری دیجیتال خود را ثابت کنند. این می تواند به محافظت در برابر سرقت ادبی و استفاده غیرمجاز از کار آن‌ها کمک کند.

2. کسب درآمد: 

هنرمندان می توانند آثار هنری دیجیتال خود را به عنوان NFT بفروشند و به آن‌ها امکان می دهد از آثار خود کسب درآمد کنند. NFT ها را می توان در پلتفرم های بلاک چین فروخت و هنرمندان می توانند با هر بار فروش مجدد NFT خود، حق امتیاز دریافت کنند.

3. دسترسی جهانی: 

NFT ها هنرمندان را قادر می سازند تا بدون نیاز به گالری های فیزیکی یا واسطه، به مخاطبان جهانی دست یابند. این می تواند به هنرمندان کمک کند تا در معرض دید و شناخت آثار خود قرار گیرند.

4. غیر متمرکز:

 NFT ها بر اساس فناوری بلاک چین ساخته شده اند که غیرمتمرکز و شفاف است. این می تواند به هنرمندان کمک کند تا کنترل کار خود را حفظ کنند و اطمینان حاصل کنند که حقوق مالکیت به طور ایمن ثبت می شود.

5. تعامل با جامعه:

هنر NFT می تواند حس اجتماعی بودن را در بین هنرمندان و مجموعه داران تقویت کند. هنرمندان می توانند از طریق بازارهای NFT و پلتفرم های رسانه های اجتماعی با طرفداران و حامیان ارتباط برقرار کنند.

6. فرصت‌های نوآورانه: 

هنر NFT فرصت‌های جدیدی را برای هنرمندان به وجود می‌آورد تا اشکال مختلف هنر دیجیتال را آزمایش کنند و راه‌های نوآورانه برای ایجاد و توزیع آثار خود را کشف کنند.

ترندهای DeFi و NFT در ایران و جهان پیشنهاد مطالعه: ترندهای DeFi و NFT در ایران و جهان

NFT در دنیای هنر دیجیتال چه تاثیری دارد؟

توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) تاثیر زیادی در دنیای هنر دیجیتال گذاشته‌اند. یکی از بزرگ‌ترین تغییرات ایجاد شده، دموکراتیک کردن مالکیت هنر است. هنرمندان می‌توانند بدون واسطه‌های سنتی مثل گالری‌ها و خانه‌های حراج، آثار خود را مستقیما به مخاطبان جهانی عرضه کنند. این فرصت به هنرمندان کمک می‌کند تا پاداش عادلانه‌تری دریافت کنند و به هنرمندان نوظهور اجازه می‌دهد آثارشان دیده شود.

NFTها همچنین فرصت‌های جدید درآمدزایی برای هنرمندان ایجاد می‌کنند. با استفاده از قراردادهای هوشمند، هنرمندان می‌توانند از فروش‌های ثانویه اثر خود درآمد مستمر کسب کنند. این ویژگی به هنرمندان کمک می‌کند تا از رشد ارزش آثارشان بهره‌مند شوند.

NFTها همچنین برای احراز هویت و مالکیت آثار هنری دیجیتال بسیار مفید هستند. با استفاده از بلاک‌چین، می‌توان به راحتی اصالت هر اثر را تأیید کرد و از جعل آن جلوگیری کرد. این شفافیت باعث افزایش اعتماد در بازار هنر دیجیتال می‌شود.

NFTها بازار هنر سنتی را مختل کرده‌اند. حذف واسطه‌ها و امکان معامله مستقیم باعث شده تا هنرمندان نوظهور فرصت‌های بیشتری برای ورود به بازار داشته باشند و این صنعت رقابتی‌تر و دموکراتیک‌تر شود.

ویژگی‌های هنر NFT چیست؟

  • منحصر به فرد و غیر قابل تقسیم: هر NFT منحصر به فرد است و نمی توان آن را تکرار کرد یا به واحدهای کوچکتر تقسیم کرد. این منحصر به فرد بودن در بلاک چین ثبت می شود و اثبات مالکیت را ارائه می دهد.
  •  مالکیت و اصالت: NFTها هنرمندان را قادر می سازند تا مالکیت و اصالت آثار هنری دیجیتال خود را از طریق فناوری بلاک چین اثبات کنند. این به محافظت در برابر سرقت ادبی و تضمین اصالت اثر هنری کمک می کند.
  • قابلیت همکاری: هنر NFT را می توان در پلتفرم ها و بازارهای مختلف بلاک چین خرید، فروخت و داد و ستد کرد که امکان همکاری بین اکوسیستم های مختلف را فراهم می کند.
  • حق امتیاز و حقوق فروش مجدد: هنرمندان می توانند نرخ حق امتیاز را برای NFT های خود تعیین کنند و هر بار که اثر هنری در بازار ثانویه به فروش می رسد، درصدی به دست آورند. این فرصت‌های درآمدی مداوم را برای هنرمندان فراهم می‌کند.
  •  شفافیت و تغییر ناپذیری: تراکنش های NFT روی بلاک چین ثبت می شوند و آن‌ها را شفاف و تغییرناپذیر می کند. این تضمین می کند که سوابق مالکیت ایمن هستند و نمی توان آن‌ها را تغییر داد.
  •  کمیاب و نادر بودن: برخی از هنرهای NFT به گونه‌ای طراحی شده‌اند که کمیاب یا محدود باشند، که حس نادر بودن و انحصار را ایجاد می‌کند که می‌تواند تقاضا را در میان کلکسیونرها افزایش دهد.
مقایسه آلت کوین‌های DeFi و آلت کوین‌های NFT پیشنهاد مطالعه: مقایسه آلت کوین‌های DeFi و آلت کوین‌های NFT

دسته‌بندی‌های NFT در هنر کدام است؟

دسته‌بندی‌های هنر NFT می‌توانند به‌طور گسترده‌ای متفاوت باشند، که بازتاب طیف متنوعی از سبک‌های هنری، مضامین و رسانه‌هایی است که هنرمندان در فضای دیجیتال به بررسی آن می‌پردازند. برخی از دسته های رایج هنر NFT عبارتند از:

  •  آثار هنری: هر چیزی که به شکل دیجیتال نقاشی، ترسیم یا مدل‌سازی شده باشد، می‌تواند به یک NFT تبدیل شود.
  •  کلکسیونی: تقریبا هر چیزی که در بین مجموعه‌داران ارزشمند است را می‌توان به NFT های جمع‌آوری سرمایه تبدیل کرد.
  •  اشیا داخل بازی: آنچه در یک بازی NFT به دست می آورید نیز ممکن است به راحتی به توکن های غیر قابل تعویض تبدیل شود. می تواند یک لباس منحصربه‌فرد باشد یا یک صندوق طلا یا ابزار جنگی باشد. بازیکنان می‌توانند گواهی مالکیت هر شی بازی را خریداری کنند و آن را به یک NFT تبدیل کنند.
  •  مد مجازی: با NFT ها، می توانید به راحتی یک نسخه مجازی از مد مورد علاقه خود را خریداری کنید تا از آن لذت ببرید و آن را در دنیای

چگونه یک اثر هنری NFT ایجاد کنیم؟

برای ساخت یک NFT هنری، اولین قدم این است که مفهوم اثر هنری خود را طراحی کنید. در این مرحله باید تصمیم بگیرید که می‌خواهید چه پیامی را منتقل کنید و چه احساسی را در مخاطب ایجاد کنید. انتخاب سبک و رسانه‌ای که می‌خواهید با آن کار کنید، مثل نقاشی دیجیتال، مدل‌سازی سه‌بعدی یا حتی انیمیشن، بخش بعدی این فرآیند است. فکر کنید که چگونه می‌خواهید اثر شما با مخاطبان ارتباط برقرار کند و آن‌ها را جذب کند.

وقتی ایده‌های اولیه شکل گرفت، نوبت به ساخت اثر هنری می‌رسد. شما می‌توانید از نرم‌افزارهای طراحی گرافیک مانند Adobe Photoshop یا Illustrator، برنامه‌های مدل‌سازی سه‌بعدی مثل Blender یا حتی تبلت‌های طراحی دیجیتال مثل iPad استفاده کنید تا هنر دیجیتال خود را به‌طور دقیق بسازید. در این مرحله، آزمایش با تکنیک‌ها و سبک‌های مختلف می‌تواند به شما کمک کند تا یک اثر منحصر به فرد و جذاب خلق کنید.

بعد از آماده شدن اثر هنری، انتخاب یک پلتفرم بلاک‌چین برای تبدیل اثر به NFT بسیار مهم است. پلتفرم‌هایی مانند اتریوم، که با بازارهایی مانند OpenSea و Rarible سازگار است، محبوب‌ترین انتخاب‌ها هستند. البته پلتفرم‌های دیگری مانند Binance Smart Chain یا Flow نیز وجود دارند که ممکن است هزینه‌های کمتری داشته باشند، بنابراین انتخاب پلتفرم مناسب بستگی به نیاز شما دارد.

برای ضرب NFT، شما به یک کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارید که با پلتفرم بلاک‌چینی که انتخاب کرده‌اید سازگار باشد. در این کیف پول باید ارز دیجیتال مورد نیاز (مثل اتریوم برای NFT‌های مبتنی بر اتریوم) را ذخیره کنید تا بتوانید هزینه‌های مربوط به ضرب NFT را پرداخت کنید.

بعد از راه‌اندازی کیف پول، می‌توانید NFT خود را ضرب کنید. این فرآیند به معنای ایجاد یک توکن دیجیتال منحصر به فرد است که اثر هنری شما را در بلاک‌چین ثبت می‌کند. این مرحله شامل اضافه کردن اطلاعاتی مانند عنوان اثر، توضیحات، ویژگی‌ها و همچنین تعداد نسخه‌های قابل فروش می‌شود.

پس از ضرب NFT، نوبت به فروش می‌رسد. برای این کار، باید اثر خود را در یکی از بازارهای NFT مانند OpenSea، Rarible یا دیگر پلتفرم‌های مشابه فهرست کنید. شما می‌توانید قیمت اثر خود را تعیین کرده و ویژگی‌هایی مانند برچسب‌ها و توضیحات اضافی را برای جذب خریداران اضافه کنید. همچنین، تبلیغ اثر خود از طریق رسانه‌های اجتماعی و شبکه‌های مختلف می‌تواند به فروش سریع‌تر آن کمک کند.

چگونه یک NFT هنری را خریداری کنیم؟

برای خرید NFT هنری، شما ابتدا باید یک بازار مناسب پیدا کنید، ارز دیجیتال بخرید و کیف پول دیجیتال راه‌اندازی کنید. سپس می‌توانید اثر هنری مورد علاقه‌تان را در بازار انتخابی بیابید و آن را خریداری کنید. در ادامه مراحل دقیق این فرآیند را بررسی می‌کنیم.

  •  انتخاب بازار NFT: اولین گام برای خرید NFT هنری این است که یک بازار معتبر NFT را انتخاب کنید. بازارهایی مانند OpenSea، Rarible، Foundation و Mintable از محبوب‌ترین‌ها هستند که آثار هنری NFT در آن‌ها به فروش می‌رسند.
  •  ایجاد کیف پول دیجیتال: برای انجام خرید، باید یک کیف پول دیجیتال مانند MetaMask بسازید که از ارز دیجیتال (معمولا اتریوم) پشتیبانی کند. این کیف پول به شما این امکان را می‌دهد که با پلتفرم‌های NFT تعامل داشته باشید.
  • خرید ارز دیجیتال و انتقال به کیف پول: برای خرید NFT، باید اتریوم (ETH) یا ارز دیجیتال پشتیبانی‌شده دیگری خریداری کنید و آن‌ها را به کیف پول دیجیتال خود منتقل کنید تا برای خرید NFT آماده باشید.
  • بررسی و کشف آثار هنری: در بازار انتخابی خود، به جستجو بپردازید و آثار هنری مختلف را کشف کنید. می‌توانید آثار را بر اساس دسته‌بندی، هنرمند، قیمت و سایر معیارها فیلتر کنید تا بهترین‌ها را بیابید.
  • خرید یا پیشنهاد قیمت: پس از یافتن اثر مورد نظر، می‌توانید پیشنهاد قیمت بدهید یا اگر قیمت ثابت است، آن را مستقیم خریداری کنید. دستورالعمل‌های پلتفرم را برای تکمیل خرید دنبال کنید.
  • تایید مالکیت: بعد از خرید، NFT به کیف پول شما منتقل می‌شود و گواهی مالکیت دیجیتالی آن در بلاک‌چین ثبت می‌شود.
بهترین روش‌های کسب درآمد از NFT پیشنهاد مطالعه: بهترین روش‌های کسب درآمد از NFT

چگونه یک NFT هنری بفروشیم؟

برای فروش NFT هنری، باید اثر خود را به NFT تبدیل کنید، قیمت آن را تعیین کرده و در پلتفرم‌های NFT برای فروش فهرست کنید. در ادامه مراحل فروش NFT هنری آورده شده است.

 تبدیل اثر هنری به NFT:

برای فروش اثر هنری خود، باید ابتدا آن را به NFT تبدیل کنید. فایل دیجیتال با کیفیت از اثر هنری خود را آماده کرده و طبق دستورالعمل‌های پلتفرم NFT، آن را ضرب (mint) کنید.

 تعیین قیمت و جزئیات:

پس از ضرب NFT، قیمت، اندازه نسخه، حق امتیاز و سایر جزئیات مربوط به اثر هنری خود را تنظیم کنید. این اطلاعات به خریداران کمک می‌کند تا درباره اثر شما تصمیم‌گیری کنند.

فهرست کردن NFT برای فروش

آثار هنری خود را برای فروش در بازار NFT فهرست کنید. برای جذب خریداران، می‌توانید اثر خود را در رسانه‌های اجتماعی و دیگر کانال‌ها تبلیغ کنید.

مدیریت پیشنهادات و تعاملات:

پیشنهادات خریداران را بررسی کرده و با آن‌ها در مورد قیمت‌ها مذاکره کنید. به سوالات خریداران پاسخ دهید و در صورت لزوم، شرایط فروش را مشخص کنید.

 انتقال مالکیت:

وقتی خریدار NFT شما را خریداری کرد، با دنبال کردن فرآیند انتقال در پلتفرم، مالکیت را به کیف پول دیجیتال او منتقل کنید. خریدار گواهی مالکیت را در بلاک‌چین دریافت خواهد کرد.

 دریافت پرداخت‌ها:

پس از فروش، پرداخت‌ها معمولا به صورت ارز دیجیتال (ETH یا توکن‌های دیگر) به کیف پول شما واریز می‌شود. می‌توانید از کیف پول خود برای برداشت پرداخت‌ها استفاده کنید.

نمونه‌هایی از برترین آثار هنری NFT

در عرض چند سال، هنر دیجیتال با حضور توکن‌های غیرقابل‌تعویض (NFT) وارد مرحله‌ای تازه شد. آثار زیر نه تنها رکوردهای قیمتی ثبت کردند بلکه چشم‌انداز مالکیت، فروش و ارزش هنر را در عصر بلاک‌چین متحول ساختند.

Beeple – Everydays: The First 5000 Days

اثر ترکیبی از ۵۰۰۰ تصویر است که توسط مایک وینکلمن با نام هنری Beeple خلق شد. این اثر در مارس ۲۰۲۱ توسط خانه حراج کریستیز به ارزش حدود ۶۹٫۳ میلیون دلار فروخته شد که آن را به گران‌ترین اثر NFT تاریخ تبدیل کرد. این فروش، آغاز رسمی مسیر ورود هنر دیجیتال به جریان اصلی بازار هنر بود. 

CryptoPunk #5822 – Larva Labs

یکی از کمیاب‌ترین و نمادین‌ترین توکن‌های پروژه CryptoPunks است. این اثر در فوریه ۲۰۲۲ با قیمت حدود ۸۰۰۰ اتریوم (~۲۳٫۷ میلیون دلار آن زمان) معامله شد و به یکی از گران‌ترین NFTهای زمان خود تبدیل گردید. 

Beeple – HUMAN ONE

این اثر ترکیبی از هنر فیزیکی و دیجیتال است که در سال ۲۰۲۱ توسط Beeple عرضه شد و به قیمت ۲۸٫۹ میلیون دلار فروخته شد. HUMAN ONE نمونه‌ای از تحول مرزهای هنر دیجیتال است؛ اثری که در فضای متاورس نیز قابلیت نمایش دارد. 

Dmitri Cherniak – Ringers #879 (The Goose)

از آثار برجسته در حوزه‌ی هنر مولد (Generative Art) به شمار می‌آید؛ در تابستان ۲۰۲۳ به قیمت چند میلیون دلار فروخته شد. این اثر نشان‌دهنده‌ی ترکیب الگوریتم، هنر دیجیتال و بازار NFT بوده و بخش مهمی از جریان هنر مبتنی بر بلاک‌چین را شکل داده است.

Tyler Hobbs – Fidenza #313

اثری از مجموعه Fidenza که توسط Tyler Hobbs خلق شده و در اوت ۲۰۲۱ با قیمت حدود ۱۰۰۰ اتریوم (~۳٫۳ میلیون دلار آن زمان) معامله شد. این اثر هم نشان‌دهنده‌ ظرفیت رشد هنر مولد در فضای NFT است.

آیا NFTهای رایگان واقعا رایگان هستند؟ مراقب بدافزارها باشید

در دنیای گسترده و در حال رشد NFTها، همیشه باید محتاط باشید، به‌ویژه وقتی با NFTهای رایگان روبه‌رو می‌شوید. بسیاری از پروژه‌ها و پلتفرم‌های NFT در تلاشند تا توجه کاربران را جلب کنند و برای این کار، توکن‌های رایگان عرضه می‌کنند. اما این NFTهای رایگان ممکن است به‌راحتی خطرات امنیتی بزرگی به همراه داشته باشند.

برخی از این توکن‌ها به‌صورت پنهانی حاوی کدهای مخربی هستند که می‌توانند به کیف پول شما دسترسی پیدا کرده و دارایی‌های دیجیتال‌تان را سرقت کنند. علاوه بر این، برخی از این پروژه‌ها ممکن است شما را مجبور کنند که به آدرس‌های مشکوک متصل شوید یا کلید خصوصی کیف پول خود را وارد کنید، که می‌تواند به سرقت اطلاعات شخصی شما منجر شود.

چطور از خطرات امنیتی جلوگیری کنیم؟

  • تنها از پلتفرم‌های معتبر استفاده کنید.
  • قبل از کلیک روی هر لینک یا دریافت NFT رایگان، تحقیقات لازم را انجام دهید.
  • کیف پول خود را همیشه به‌روزرسانی کنید و از سیستم‌های امنیتی دو مرحله‌ای استفاده کنید.
  • به آدرس‌های URL دقت کنید. بسیاری از وب‌سایت‌های جعلی تلاش می‌کنند که شبیه سایت‌های اصلی به نظر برسند، اما حاوی بدافزار هستند.

جمع‌بندی

دنیای NFTهای هنری نشان داد که خلاقیت انسان می‌تواند حتی در فضای دیجیتال، ارزش واقعی پیدا کند. هنرمندان دیگر محدود به بوم و رنگ نیستند؛ آن‌ها می‌توانند آثارشان را روی بلاک‌چین جاودانه کنند و بدون واسطه با مخاطبان جهانی ارتباط بگیرند.

اما نکته‌ای که بسیاری نادیده می‌گیرند این است که ارزش واقعی یک NFT هنری فقط در قیمت فروش آن نیست، بلکه در مفهوم و داستان پشت اثر نهفته است. در آینده، NFTهایی ماندگار خواهند بود که معنا، احساس و خلاقیت انسانی را در دل فناوری ثبت کرده باشند  نه صرفا آن‌هایی که گران‌تر فروخته می‌شوند.