دنیای ارزهای دیجیتال کانون نوآوری و فرصت‌های سرمایه‌گذاری است؛ اما واقعیت این است که به همان اندازه کلاهبرداری و فعالیت متقلبانه هم در خود دارد. یکی از کلاهبرداری‌های شناخته شده در دنیای رمزارزها عمل پامپ و دامپ ارز دیجیتال است. در این روش افراد یا گروه‌هایی به‌منظور سوءاستفاده، قیمت یک ارز دیجیتال را به شکل غیرواقعی بالا می‌برند تا سرمایه‌گذاران نامطمئن را به خود جلب کنند. آن‌ها سپس در اوج کل دارایی خود را می‌فروشند و به‌این‌ترتیب ضرر جدی به دیگران تحمیل می‌کنند.
در این مقاله دنیای طرح‌های پامپ (Pump) و دامپ (Dump) ارزهای دیجیتال را بررسی می‌کنیم و از این می‌گوییم که کلاهبرداران از چه روش‌هایی برای انجام این کار استفاده می‌کنند. همچنین درباره‌ی روش تشخیص چنین کلاهبرداری‌هایی صحبت می‌کنیم تا بتوانید با اطمینان و امنیت بیشتری در بازار ارزهای دیجیتال پیش بروید.
آنچه قرار است بخوانید
منظور از پامپ و دامپ ارز دیجیتال چیست؟
کلاهبرداری پامپ و دامپ از زمان شکل‌گیری بازار اوراق بهادار وجود داشته است. ایده‌ی این روش این است که شخص یا گروهی از افراد وقتی قیمت چیزی پایین است آن را می‌خرند و سپس شروع به ساخت اخبار مثبت و شایعه‌پراکنی‌های اغلب بی‌اساس درباره‌ی آن می‌کنند تا سرمایه‌گذاران بیشتری به آن دارایی گرایش پیدا کنند و قیمت رشد کند. هنگامی که قیمت به اوج خود رسید، کلاهبرداران کل سهم خود را می‌فروشند و باتوجه‌به اینکه بخش بزرگی از سهم را در اختیار دارند، قیمت آن دارایی سقوط خواهد کرد.
صنعت کریپتو و ارز دیجیتال هم از این روش کلاهبرداری در امان نمانده است و کلاهبرداران با همین استراتژی جیب سرمایه‌گذاران را خالی می‌کنند. صدها صرافی وجود دارد و به‌وجودآوردن یک ارز دیجیتال جدید کاری نسبتاً آسان است. این یک بستر مناسب برای کلاهبردارانی است که از پامپ و دامپ استفاده می‌کنند.
چیزی که باعث شده است ارز دیجیتال بسیار مستعد این نوع کلاهبرداری باشد این است که سازمان‌دهنده مجبور نیست دنبال دارایی خاصی بگردد؛ بلکه به‌راحتی می‌تواند آن را ایجاد کند. علاوه بر این ارزهای جدید معمولاً چندان تحت نظارت نیستند و بعید است عواقب خاصی در انتظار کسی که این کار را انجام می‌دهد باشد.
کلاهبرداری پامپ و دامپ ارز دیجیتال چگونه انجام می‌شود؟
کلاهبرداری پامپ و دامپ در ارزهای دیجیتال به این شکل شروع می‌شود که سازمان‌دهنده، تأثیرگذاران را در یک گروه خصوصی به‌صورت آنلاین جمع می‌کند و آن‌ها باهم هماهنگ می‌کنند که چطور ارز را بخرند. سپس وقتی آماده‌ی پمپاژ آن شدند کارشان این است که مردم را به روش‌های مختلف ترغیب به خرید همان رمزارز می‌کنند. با گسترش فروش رمزارز و رسیدن آن به سقف مطلوب قیمت، سازمان‌دهنده فروش را هماهنگ می‌کند و به‌این‌ترتیب گروه اولیه تمام سهم خود را می‌فروشند و در نتیجه سود زیادی به دست می‌آورند. در مقابل سایر سرمایه‌گذاران ضرر زیادی را متحمل می‌شوند.
انواع کلاهبرداری پامپ و دامپ ارز دیجیتال
کلاهبرداری پامپ و دامپ ارز دیجیتال با تاکتیک‌های مختلفی انجام می‌شود که در ادامه درباره‌ی بعضی از انواع آن صحبت می‌کنیم:
- کلاهبرداری پامپ و دامپ ارز دیجیتال به روش سنتی: در این روش گروهی از افراد یا نهادها به‌صورت غیرواقعی قیمت یک ارز دیجیتال را از طریق تبلیغات کاذب افزایش می‌دهند تا زمانی که قیمت به اوج برسد و دارایی‌های خود را با سود به فروش برسانند.
- پامپ و دامپ به کمک شبکه‌های اجتماعی: در این روش کلاهبرداران به شکل برنامه‌ریزی‌شده از شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک، توئيتر و تلگرام برای انتشار اخبار استفاده می‌کنند و در نتیجه افراد بی‌تجربه را به دام می‌اندازند.
- کلاهبرداری به کمک سیگنال‌های نادرست و ربات‌های معاملاتی: در این روش کلاهبرداران ربات‌های معاملاتی‌ای را ایجاد و تبلیغ می‌کنند که در حقیقت سیگنال‌های خرید نادرستی می‌دهند و استفاده‌کنندگان را به سمت پروژه‌های پامپ و دامپ سوق می‌دهند.
- دستکاری بازار: علاوه بر افزایش غیرواقعی و دستی قیمت، کلاهبرداران ممکن است از سایر روش‌های دستکاری بازار مانند ایجاد حجم معاملات جعلی و سفارش‌های خریدوفروش غیرواقعی برای فریب معامله‌گران استفاده کنند.
روش‌های تشخیص پامپ و دامپ در بازار ارز دیجیتال
برای تشخیص کلاهبرداری‌های پامپ و دامپ ارز دیجیتال لازم است به رد فلگ‌ها یا همان پرچم‌های قرمز در بازار توجه کنید تا احتمال قربانی شدن خود را کاهش دهید. در ادامه تعدادی از این نشانه‌ها را معرفی می‌کنیم:
- توکن جدید با افزایش سریع قیمت: یکی از بزرگ‌ترین پرچم‌های قرمز این است که یک توکن جدید ناشناخته در بازار ظاهر شود و افزایش قیمت خیلی سریعی داشته باشد. این می‌تواند نشانه‌ی این باشد که کسی در حال پمپ‌کردن ارز است.
- محدودیت فروش: شرایط خرید توکن را بررسی کنید. برای مثال در کلاهبرداری‌ای که برای رمزارز اسکوئید اتفاق افتاد، دارایی خریداران قفل شده بود و تا زمانی در آینده که مکانیک بازی معرفی شد قادر به فروش توکن‌های خود نبودند. مراقب طرح‌هایی که باید توکن را نگه دارید و نمی‌توانید به میل خود آن را بفروشید باشید.
- تبلیغات بیش از اندازه و غیرقابل‌قبول: اگر به شکل ناگهانی متوجه شدید که چیزهای زیادی درباره‌ی یک توکن یا پروژه ارز دیجیتال می‌شنوید این امکان وجود دارد که پای یک کلاهبرداری پامپ و دامپ در میان باشد. اگر به نظر می‌رسد همه در شبکه‌های اجتماعی درباره‌ی یک پروژه خاص صحبت می‌کنند و دائماً اصرار می‌کنند که یک فرصت تکرارنشدنی و بسیار بزرگ در حال ازدست‌رفتن است ممکن است نشانه‌ی کلاهبرداری باشد.
- هیچ کاربرد واقعی برای توکن وجود ندارد: مراقب توکن‌هایی که به نظر می‌رسد که قیمت آن‌ها فقط به دلیل خرید مردم در حال افزایش است باشید. پروژه‌ی موردنظر را بررسی کنید تا ببینید آیا کاربردی برای آن تعریف شده است؟ اگر هیچ موردی وجود نداشته باشد ممکن است کلاهبرداری پامپ و دامپ در کار باشد.
کدام ارزهای دیجیتال پامپ و دامپ داشته‌اند؟
آمارها نشان می‌دهد کلاهبرداری پامپ و دامپ در ارزهای دیجیتال بسیار فراوان و رو به گسترش است و بسیاری از ارزهای جدیدی که به وجود می‌آیند برای کلاهبرداری پامپ و دامپ است. در ادامه به تعدادی از مثال‌های این رویداد می‌پردازیم:
- E-coins: یکی از مثال‌های جالب پامپ و دامپ اتفاقی است که در سال ۲۰۱۸ افتاد و قیمت ارز کمتر شناخته شده‌ای در یک روز ۴۷۴۲ درصد افزایش پیدا کرد و وارد بیست رمزارز برتر شد. قیمت این رمزارز روز بعد به‌جای قبلی خود بازگشت. جالب است بدانید آن زمان بازار رمزارزها در رکود کامل بود؛ اما افراد زیادی روی این پروژه سرمایه‌گذاری کردند.
- Quarck: این یک مثال جالب از رمزارزی است که دو بار پامپ و دامپ شده است. این پروژه قرار بود نسخه‌ی دیگری از بیت‌کوین باشد؛ اما به‌سرعت فراموش شد و خیلی زود قیمت آن به روزهای قبل بازگشت.
- Floki :نمونه‌ی جالب دیگری که وجود دارد مربوط به این رمزارز است که در دسامبر ۲۰۲۱ اتفاق افتاد. در این زمان با یک توئیت از ایلان ماسک قیمت این رمزارز شناخته نشده چیزی حدود پنج هزار درصد رشد کرد و البته خیلی زود قیمت آن به بازه‌ی قدیمی بازگشت.
رمزارزهای دیگری مانند VikingsChain، Viking Swap و Space Vikings هم هستند که این تجربه را داشته‌اند و هر کدام چیزی حدود ۳۵۰، ۳۷۰۰ و ۶۰۰ درصدسود را نشان دادند.
