توکن گیتینگ (Token Gating) چیست؟ و چه کاربردی دارد؟

یکی از جدیدترین فناوری‌هایی که در سال‌های اخیر در حوزه بازار ارز دیجیتال مطرح شده است، توکن گیتینگ است. فناوری Token Gating فرایندی است که در آن، کاربران و سرمایه گذاران باید به ازای آن چه که دریافت می‌کنند، توکن خاصی را ارائه نمایند. استفاده از امکانات این فناوری مزایای زیادی برای کاربران و همچنین توسعه دهندگان آن دارد. در ادامه با این نوع از توکن‌ها آشنا شده و کاربردها و همچنین مزایا و معایب آن را بررسی می‌کنیم. برای آشنایی با توکن گیتینگ تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

توکن گیتینگ چیست؟

توکن گیتینگ (Token Gating) یک روش ایجاد محدودیت در دسترسی افراد به منابع دیجیتال و همچنین شرکت کردن در رویدادهای آفلاین یا آنلاین است. در این روش دسترسی کاربران به هولدرهای خاصی از دارایی‌های دیجیتال محدود می‌شود. شما می‌توانید این منابع را با توکن‌های قابل تعویض (Fungible) یا غیر قابل تعویض (Non Fungible) محافظت کنید.

در واقع می‌توان گفت که توکن گیتینگ نوعی فناوری در بازار رمز ارزها محسوب می‌شود که علاوه بر کنترل منابع، امنیت آن‌ها را تامین می‌کند. این فناوری جدید دسترسی به پلتفرم‌ها و محتواها را برای هولدرهای یک توکن خاص محدود می‌کند. حال شاید بپرسید منظور از توکن چیست؟ توکن‌ها ممکن است همان ارزهای دیجیتال معمولی یا از نوع غیر قابل تعویض یا NFT باشند.

کاربرد توکن گیتینگ چیست؟

طراحی یک بلاک چین و توسعه آن کار دشوار و بسیار پیچیده‌ای است چرا که این سیستم باید از عهده پردازش میلیون‌ها تراکنش بربیاید. همچنین مقاومت در برابر حملات سایبری یکی دیگر از مهم‌ترین ویژگی‌هایی است که بستر بلاک چین باید داشته باشد. در واقع توکن‌ها را می‌توان یک میان‌بر برای خلاصی کاربران از رنج ساخت یک بلاک چین تازه دانست.

توکن گیتینگ چگونه کار می کند؟

این نوع از توکن‌ها کارشان محدود کردن دسترسی به رویدادها و محتوای موجود در پلتفرم‌ها برای هولدرهای توکنی متفاوت است. نکته مهم در مورد توکن‌ها این است که منحصر به فرد بودنشان نشان دهنده دسترسی به محتوا است. بنابراین برای دسترسی به منابعی که این فناوری را دارند، باید یک مرحله برای تایید دارایی خود را انجام دهید.

در مرحله بررسی دارایی کاربران، کیف پول ارز دیجیتال آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. بنابراین مهم‌ترین کاری که باید پیش از این مرحله انجام داده باشید، اتصال کیف پول‌های بلاک چینی‌تان به پلتفرم است. سپس برای بررسی آن‌ها باید دسترسی به کیف پول دیجیتال خود را به پلتفرم مورد نظر بدهید. پلتفرم‌ها دارایی ‌های کیف پول شما را به سیستم احراز هویتی متصل می‌‌کنند تا از این که توکن ‌ها یا ان اف تی‌ها با شناسه مورد نیاز را دارید، اطمینان حاصل کنند. علاوه بر این توکن‌های گیتینگ می‌توانند دسترسی کاربران را به هولدرهای با ویژگی‌های خاص محدود نمایند. همچنین این توکن قادر است محدودیت‌هایی را برای دسترسی کاربرانی که NFT هایشان بعضی ویژگی‌ها را ندارند، اعمال کند.

توکن گیتینگ پتانسیل تبدیل ارز دیجیتال و NFT را به کوپن‌ها، تیکت‌های عضویت، رمز عبور و کدهای احراز تبدیل نماید. امروزه برندهای شناخته شده‌ای همچون Discord، Spotify، Shopify و رویدادهایی همچون VeeCon در حال استفاده از این توکن به عنوان یک ابزار مدیریت بازاریابی هستند. البته پیشنهاد می‌کنیم قبل از آن که دسترسی به کیف پول دیجیتال‌تان را به پلتفرم‌ها بدهید، تحقیقات لازم در مورد آن را انجام دهید.

مزایا و معایب توکن گیتینگ

توکن گیتینگ با امکاناتی که دارد، مزایای بسیار زیادی برای توسعه دهندگان و کاربرانش دارد. در ادامه مهم‌ترین مزایای استفاده از این نوع از توکن‌ها را به شما می‌گوییم:

مزایای توکن گیتینگ

انحصاری بودن Token Gating

منحصر به فرد بودن یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها و البته از مزایای این توکن محسوب می‌شود. برای انحصاری کردن هولدرها میزبانان و توسعه دهندگان ارزهای دیجیتال را با NFT ها ادغام می‌کنند. بنابراین پلتفرم‌های احزار هویت دسترسی مجموعه خاصی از افراد را به محتواها و رویدادهای‌شان تایید می‌کنند. این ویژگی برای سازندگان توکن گیتینگ مفید است، زیرا باعث افزایش درآمد آن‌ها می‌شود. در واقع کاربران برای دسترسی به محتواهای خاص باید توکن‌های مورد نیاز را خریداری کنند و این مساله درآمد سازندگان آن‌ها را افزایش می‌دهد.

علاوه بر این هولدرهای توکن با توجه به سطح پشتیبانی دسترسی‌شان، محتوای انحصاری دارند. بنابراین اگر توکن به عنوان وسیله‌ای برای پرداخت عمل نماید، کاربران برای دسترسی به محتوای آن‌ها باید توکن خریداری کنند.

تقویت جامعه

از آن جایی که توکن گیتینگ به کاربران خاصی اجازه دسترسی به محتواها و رویدادها را می‌دهد، آن‌ها را به ایجاد پیوند اجتماعی تشویق می‌کند. مثلا VeeCon یک مگا کنفرانس است که فقط برای کاربران دارای توکن VeeFriends در دسترس می‌باشد. در واقع برای هر کسی که توکن VeeFriends را دارد، یک بلیط برای شرکت در VeeCon صادر می‌شود. بنابراین کاربران این نوع از توکن‌ها به خاطر نوع دسترسی‌شان به کانال‌های ارتباطی انحصاری، به تقویت ارتباط با یکدیگر تشویق می‌شوند.

امنیت

مالکیت توکن گیتینگ از طرف بلاک چین تایید می‌شود و به همین دلیل امنیت آن تامین می‌شود. در واقع با تایید هویت کاربران این نوع از توکن‌ها راهی برای ایجاد مجوزهای جعلی و کلاهبرداری باقی نخواهد ماند. علاوه بر این فناوری گیتینگ امنیت شبکه‌های اجتماعی مثل دیسکورد را با محدود کردن دسترسی عمومی محدود می‌کند. بنابراین با استفاده از این توکن، حساب شما از حمله اسپمر محافظت خواهد شد.

اعطای پاداش توکن گیتینگ

توکن گیتینگ برای کاربران خود پاداش‌های خاصی همچون دسترسی به رویدادها، جشنواره‌ها یا کالاهای خاصی را اعطا می‌کند. مثلا پاداش کارتن NFT Lyrical Lemonade که توسط تعداد محدودی از کاربران دارای NFT برگزار می‌شود، دسترسی به جشنواره تابستانی Lyrical Lemonade’s Smash است. این مدل پاداش‌ها به کاربران انگیزه زیادی برای فعالیت و انجام تراکنش بیشتر را با توکن گیتینگ می‌دهد.

بیشتر بخوانید: 10 مورد از گران ترین NFT های جهان

معایب توکن گیتینگ

علاوه بر مزایا، این توکن معایب مختلفی دارد که پیش از کار با آن باید استراتژی خاص خود را در رابطه با ان بچینید. در ادامه آن‌ها را با هم بررسی می‌کنیم:

• مشارکت کمتر کاربران در رویدادهای موجود در این فناوری
• وجود احتمال بروز مشکل و خطا به خاطر لزوم توسعه قرارداد هوشمند
• امکان وجود حملات فیشینگ و انجام کلاهبرداری با نفوذ در کیف پول ارز دیجیتال شما

نمونه هایی از پروژه های توکن گیتینگ

تا این جا شما را با توکن گیتینگ، کاربردها و مزایای آن‌ها آشنا کردیم. برای آشنایی بیشتر شما با کاربردها و همچنین عملکرد این نوع از توکن‌ها، نمونه‌هایی از پروژه‌های دارای این فناوری را در ادامه معرفی می‌کنیم:

باشگاه قایق بادبانی میمون جهش یافته (Mutant Ape Yacht Club)

باشگاه قایق بادبانی میمون جهش یافته (Mutant Ape Yacht Club)، نشات گرفته از میمون‌های کسل است که بعد از تزریق یک سرم ویروسی، دچار جهش می‌شوند. شما می‌توانید میمون کسل خود را با تزریق سرمی خاص جهش داده و آن را به یک ان اف تی جدید با نام Mutant Ape تبدیل نمایید.

در این باشگاه 10 هزار عدد سرم به عنوان یک ایردراپ برای کاربران این توکن عرضه شده است. کاربران مجموعه میمون کسل با دریافت و تزریق این سرم‌ها امکان تغییر میمون خود را دارند. در واقع با تزریق سرم به میمون کسل، یک میمون جدید به وجود می‌آید. البته میمون اصلی به صورت یک  NFT حفظ می‌شود. نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که هر میمون نوع خاصی از سرم‌ها را می‌تواند تزریق نماید.

به طور کلی سه نوع سرم با نام‌های M1، M2 و M3 و MEGA MUTANT وجود دارد. بنابراین با توجه به هر میمون کسل، می‌بایست یک نوع از آن‌ها را انتخاب کرد. پیش از تزریق سرم، مشخص نیست دقیقا چه بلایی بر سر میمون‌ها خواهد آمد. فقط می‌توان حدس زد کع مثلا تاثیر نوع سوم از سرم‌ها بیشتر از دو نوع دیگر است.

باشگاه میمون‌های کسل (Bored Ape Yacht Club)

باشگاه میمون‌های کسل (Bored Ape Yacht Club) یک پروژه NFT آواتار، بر پایه شبکه ارز دیجیتال اتریوم است. NFT میمون‌های کسل از مجموعه‌های گران قیمت و پرطرفدار است که دارای تصاویر میمون‌هایی با خصوصیات مختلف می‌باشد. شما با خرید توکن‌های این NFT، عضوی از یک گروه اختصاصی آنلاین خواهید شد. در ابتدا این مجموعه ۱۰٬۰۰۰ توکن NFT داشت که یک ایردراپ در شهریور ۱۴۰۰، 10000 میمون جهش یافته دیگر را ایجاد کرد. به همین ترتیب تعداد کل میمون‌های NFT به 20000 رسید.

بازی متاورسی سند باکس  (The Sandbox)

سند باکس یک متاورس دیگر بر پایه اتریوم و یک بازی جذاب برای سیستم عامل ویندوز و اندروید است. توکن این بازی که با نام سند (SAND) شناخته می‌شود، یکی از پرطرفدارترین کریپتوکارنسی‌ها در زمینه NFT می‌باشد. این نوع توکن برای خرید و فروش زمین و آیتم‎های ویژه در بازی سندباکس کاربرد دارد. علاوه بر این امکان خرید و فروش آیتم‌ها، نصب و اجرای انواع فایل‌ها و ساخت و ساز بر روی این پلتفرم قرار داده شده است.

متاورس دیسنترالند  (Decentraland)

متاورس دیسنترالند یک جهان مجازی و یکی از پروژه‌های تقویت کننده NFT است. کاربران این متاورس می‌توانند فعالیت‌های مختلفی را برای خرید و فروش انواع دارایی‌های دیجیتال و ساختن آن‌ها می‌توانند انجام دهند. مهم‌ترین مزیت استفاده از این متاورس امکان فعالیت آزادانه کاربران در آن است. در واقع کار هدایت و اختیار این محیط بر عهده کاربران است و آنها می‌توانند آزادانه در آن فعالیت‌های خود را انجام دهند. سادگی کار با این پلتفرم به شما این امکان را می‌دهد تا به سادگی خرید و فروش زمین انجام داده و به درآمد برسید. ارز دیجیتال مرتبط با این متاورس مانا (MANA) است که می‌توان آن را یکی از مهم‌ترین پروژه های NFT به شمار آورد.

متاورس آپلند  (Upland)

متاورس آپلند که بر مبنای دنیای واقعی ایجاد شده است، امکان بازی و کسب درآمد را به کاربران می‌دهد. پلتفرم آپلند یک بلاکچین متاورس است که مطابق با مکان‌های واقعی طراحی و ارائه شده است. متاورس آپلند توکنی به نام UPX دارد که کاربران می‌توانند از آن برای خرید و فروش زمین‌های NFT استفاده کنند. علاوه بر این متاورس آپلند 6000 عدد توکن UPX را به عنوان جایزه در ابتدای ورود به کاربران جدیدش اختصاص می‌دهد.

توکن کریپتودز  (CrypToadz)

کلمه CrypToadz از دو کلمه Crypto به معنای دارایی‌های دیجیتال و Toadz به معنای وزغ تشکیل شده است. این توکن که در لیست NFT با اهمیت قرار می‌گیرد، توسط شخصی به نام گرمپلین با 6969 NFT ساخته شد. داستان این توک، قصه موجودات دو زیست کوچکی است که در لجن‌زار پرسه می‌زنند. این موجودات در تلاش هستند خودشان را از حکومت ظالمانه پادشاه شیطانی نجات دهند.

بیشتر بخوانید:میم NFT چیست؟ گران‌ترین میم NFTهای جهان کدام‌اند؟

بازی اکسی اینفینیتی  (Axie Infinity)

بازی اکسی اینفینیتی که بر بستر توکن‌هایی با نام اکسی هستند نوعی از توکن‌های غیرقابل معاوضه هستند که جزوNFT‌های مهم محسوب می‌شوند. در این بازی اکسی‌ها یکی از عناصر هستند که می‌توانید با آن‌ها = بازی محبوب Axie Infinity را انجام دهید. این بازی که با هدف جمع آوری توکن‌های اختصاصی ایجاد شده بر بستر بلاکچین طراحی شده است. برای انجام این بازی باید سه عدد اکسی داشته باشید که قیمت آن‌ها با توجه به ویژگی‌هایی که دارد با هم متفاوت است. نکته‌ای که در مورد این توکن‌ها باید بدانید این است که با افزایش تعداد کاربران قیمت این توکن‌ها خود به خود افزایش پیدا خواهد کرد. البته اگر این بازی را انجام دهید و در آن موفق شوید، به یک توکن متن باز به نام اسموت لاو پوشن (Smooth Love Potion) دسترسی پیدا خواهید کرد. توکن متن باز اسموت لاو پوشن نوعی کریپتوکارنسی است که قابلیت خرید و فروش دارد.

توکن های کریپتو پانکس  (CryptoPunks)

توکن کریپتو پانکس که اولین نسل از توکن‌های غیر قابل معاوضه به حساب می‌آید، در سال ۲۰۱۷ ایجاد شد. این نوع توکن بر بستر بلاکچین اتریوم طراحی شده و مجموعه‌ای از تصاویری با نام پانک است. تصاویر پانک توسط الگوریتم‌ها ساخته شده و تعداد آن‌ها در مجموع برابر با 10000 عدد می‌باشد.  پانک‌ها تنوع زیادی دارند اما پانک‌های انسانی رایج‌ترین انواع آن‌ها هستند. توکن کریپتو پانکس دارای 88 مورد پانک زامبی، 9 پانک الین و 24 عدد پانک میمون است. محدوده قیمت این پانک‌ها بسیار گسترده بوده و از چند صد هزار دلار تا چندین میلیون دلار می‌‌باشد. بسیاری از NFT ها توسط Opensea عرضه می‌شوند اما توکن کریپتوپانکس را Larva Labs عرضه می‌کند.

جمع بندی

توکن گیتینگ با ایجاد محدودیت در پلتفرم‌ها، دسترسی کاربران را به محتوای اختصاصی آن‌ها کمتر می‌کند. در واقع می‌توان گفت این نوع از توکن‌ها یک راه میان‌بر برای رهایی کاربران از رنج ایجاد یک بلاک چین جدید است. برای استفاده از این فناوری می‌بایست دسترسی کیف ارز دیجیتال خود را به پلتفرم‌های مورد نظر بدهید.
در این مقاله همچنین مزایا و معایب استفاده از توکن گیتینگ را به شما گفتیم. انحصاری بودن، امنیت بالا و اعطای پاداش از جمله مزایای این توکن است. البته احتمال بروز مشکلات فنی و همچنین قرار داشتن در معرض حملات فیشینگ از جمله معایب توکن گیتینگ به شمار می‌رود. بنابراین شما باید پیش از سرمایه گذاری در این توکن ارزهای دیجیتال، چالش‌های سر راه خود را بشناسید و استراتژی‌های خود را برنامه‌ریزی نمایید. برای آشنایی بیشتر شما با ساختار و همچنین عملکرد این نوع از توکن‌های ارز دیجیتال نمونه‌هایی که از این فناوری استفاده می‌کنند را مثال زدیم. امیدواریم مطالعه این مقاله اطلاعات لازم در مورد این نوع از توکن‌ها به شما داده باشد.